Valkuilen bij onderzoek naar richtlijnimplementatie

Research studies into the implementation of clinical practice guidelines often reveal only modest effects. These studies could have greater relevance if the following pitfalls were to be considered in advance. Firstly, there is a lack of awareness of the fact that physicians are overloaded with guidelines and need time for implementation, particularly when the guideline involves additional effort. Secondly, there is a lack of ownership of guidelines that were developed with involvement of many stakeholders. Thirdly, there is a lack of tailored implementation strategies focusing on specific recommendations rather than the whole guideline. Fourthly, guideline adherence is used as an outcome measure while there may be legitimate reasons to deviate from the guideline in individual cases. The future challenge for research into guideline implementation is to study how guidelines really could assist physicians in delivering personalised care.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Richtlijnen zijn niet meer weg te denken uit de Nederlandse gezondheidszorg. Binnen vrijwel alle beroepsgroepen in de zorg worden richtlijnen ontwikkeld als basis voor het kwaliteitsbeleid. Verzekeraars en de Inspectie voor de Gezondheidszorg gebruiken richtlijnen als bron om de kwaliteit van zorg te toetsen. Op regionaal en lokaal niveau worden protocollen en samenwerkingsafspraken ontwikkeld op basis van landelijke richtlijnen. Met de implementatie van richtlijnen zit het dus wel goed, zou men kunnen concluderen.

Toch blijkt uit onderzoek naar de implementatie van richtlijnen dat de effecten in de praktijk tegenvallen.1 Als er dan toch verbetering is vastgesteld, betreft deze slechts een deel van de aanbevelingen en vaak niet de uitkomst van zorg. De belemmerende factoren voor de implementatie van richtlijnen zijn veelvuldig onderzocht en kunnen betrekking hebben op de richtlijn, de zorgprofessional, de patiënt en de organisatie.2

Op grond van de hoeveelheid beschikbare kennis zijn de vaak matige effecten…

Artikelinformatie

Aanvaard op

8 juni 2016

18 juli 2016

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:D584

Vakgebied

Huisartsgeneeskunde

Onderwijs en Methodologie

Auteursinformatie

NHG, afd. Richtlijnontwikkeling en Wetenschap, Utrecht.

Contact Dr. J.S. Burgers, huisarts (j.burgers@nhg.org)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Verantwoording

Trudy van der Weijden, hoogleraar implementatie van richtlijnen, Universiteit Maastricht, gaf nuttig commentaar op een eerdere versie van dit manuscript.