‘Dementie? Samen keren we het tij.’ Onder dat motto en met 80 miljoen euro aan overheidssubsidie is het Deltaplan Dementie halverwege de rit. Het plan kwam uit de koker van een club enthousiaste initiatiefnemers maar lijkt door gebrek aan tegenspraak onvoldoende doordacht. Twee van de pijlers zijn niet van de grond gekomen. De derde - het wetenschappelijk onderzoek - loopt, maar de resultaten laten nog op zich wachten.
De drie pijlers
Het Deltaplan Dementie werd in 2013 gelanceerd als een ‘breed gedragen, achtjarig actieplan tegen hét sociaaleconomische probleem van de 21e eeuw: dementie’. De komende decennia zal het aantal mensen met dementie ‘explosief’ toenemen, was het uitgangspunt, ‘met grote maatschappelijke gevolgen en onverantwoord hoog oplopende zorgkosten’. Maar: ‘Samen bouwen we de dijk!’ aldus het plan waarop de logo’s van de initiatiefnemers prijkten: het VUmc Alzheimercentrum, ZonMW, Stichting Alzheimer Nederland en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). Er werd…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Reactie bestuur Deltaplan Dementie
Bestuur, directie en leden van het Deltaplan Dementie zijn in de laatste maanden uitvoerig bevraagd voor de totstandkoming van dit artikel. Via vele interviews, toezending van stukken en het opstellen van overzichten is mevrouw Braam volledig inzicht gegeven in het functioneren van het Deltaplan Dementie. Zij heeft daaruit een beeld geconstrueerd dat deels onjuist is, onvolledig is en – het moet gezegd – tendentieus. Wij herkennen ons nauwelijks in het resultaat.
Bestuur Deltaplan Dementie
Dementieplan is georganiseerde machteloosheid
Het artikel in het Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde over het Deltaplan Dementie laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Het is een prachtig voorbeeld van hoe we in ons land in korte tijd een groot maatschappelijk vraagstuk met veel enthousiasme en geestdrift kunnen inkapselen in georganiseerde machteloosheid.
In 2014 nam ik het initiatief tot en schreef mee aan het boek "Alzheimer Onderzocht". Een poging tot "tegenspraak" in de wereld van het wetenschappelijk onderzoek. De door mij zeer gewaardeerde Phillip Scheltens, las het manuscript en bedankte toen toch na lang aarzelen voor het schrijven van het voorwoord. Het zo gewenste wetenschappelijk discours bleef uit na verschijning van het boek.
Het Deltaplan Dementie is mijns inziens georganiseerde onmacht. Dat lijkt van buiten af soms op georganiseerde macht. Elke hint daarna leidt tot het soort reflex die is verwoord in de reactie van Denijs Guijt op het artikel.
Ik loop nu vier jaar rond in deze wereld en voel dagelijks de machteloosheid. Ik ken alle spelers persoonlijk, heb overal aan tafel gezeten en moet constateren dat bijna niemand eigenlijk iets te verwijten valt. En toch lukt het hen/ons niet om echt iets te betekenen voor de mensen waar het om gaat: zij die lijden aan de ziekte van Alzheimer en hun naasten. Nu, halverwege de rit van het Deltaplan Dementie, is men niet zo zeer verdeeld over hoe het verder moet, maar heeft men het er gewoonweg niet over. De machteloosheid is georganiseerd, iedereen heeft een stukje toebedeeld gekregen waar hij of zij nu eindverantwoordelijk voor is. Niemand neemt de beginverantwoordelijkheid om de volgende fase bespreekbaar te maken. Zijn daar ideeën over. Zeker weten. Hebben die een podium. Nog maar zeer beperkt. De reacties afgelopen week in mijn mailbox laten zien dat dit artikel mogelijk een beginnetje is. Hopelijk komt er een vervolg. Ik lever er graag een bijdrage aan.
Marc Petit
Voormalig bestuurder van de Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek en voormalig directeur Wetenschappelijk Onderzoek Alzheimer Nederland.
Nu verbonden aan ProMemo (www.promemo.org ), Expertise centrum dementie voor professionals.
Mede auteur van de boeken “Alzheimer Onderzocht” en Leven en “Liefhebben met Dementie”.
Bestuur Deltaplan moet bezwaren onderbouwen
Volgens het bestuur Deltaplan dementie is het "beeld" dat Stella Braam construeerde deels onjuist (welk deel?), onvolledig (wat ontbrak?) en tendentieus (op grond van wat?). Stella Braam leverde een degelijk onderbouwd artikel af. Scheltens e.a. behoren hun reactie eveneens te onderbouwen.
Oorzaak en gevolg bij dementie
De teleurstellende afloop van dit project ligt misschien aan het kiezen van een verkeerde metafoor. Het Deltaplan om onderlopen van ons land te voorkomen is gebaseerd op goed onderbouwde werkingsmodellen, kennis over waterbeheersing en mogelijk door innovaties in techniek, die onze ingenieurs bedachten.
De EBM-ers zien in cijfers een vloedgolf van dementie aankomen, maar zeggen niet, dat het het steeds vroeger verschijnen van cerebrale degeneratie is, die ons volk bedreigt. Alsof de ingenieurs vergaten, dat het stijgen van het grondwater ook heel natte voeten geeft en een dijk dan niets doet.
Iedere Zivilizationskrankheit, die vaker maar zeker vroeger voorkomt, wordt in de groei geïnitieerd.
Een andere tsunami zijn de door The Global Burden of Diseases als volksziekte no. 1 benoemde musculoskeletale aandoeningen (rug en nekpijn, artrose, blessures) , die in de USA hun economisch stelsel al laat wankelen. Laten de Amerikanen nu noch rond water, noch rond ziek worden veel aan preventie gedaan hebben!
Onze geneeskunde gaat niet meer uit van gegronde kennis van anatomie en fysiologie en de mogelijkheden om bij het kind vorm en functie te optimaliseren (Vorm volgt Functie), terwijl de ingenieurs hun wiskundige algoritmes en het gebruik van de natuurwetten alleen maar geoptimaliseerd hebben. We zijn veilig achter de dijken. Ondanks dat ook de jeugd in Nederland al in meer dan 40% met rugklachten kampt, blessurekans fors is gestegen, Defensie 60% uitval heeft en er steeds vroeger nieuwe heupen en knieën geplaatst moeten worden, is er geen Deltaplan om het massaal detoriëren van het huis van ons CZS af te remmen. Het CZS is voor zijn uiteindelijke anatomie, zijn functioneren en zijn duurzaamheid zeer afhankelijk van de uiteindelijk morfogenese van onze schedel , maar ook van onze rug en de uitlijning van ons skelet. Bij een slechte houding zie je op MRI, dat de verhoudingen binnen de schedel en het wervelkanaal ook niet kloppen. Kennis rond de “osteoneural growth relations heeft ons ook naar de oorzaken van scoliose en onze rugproblemen geleid. Bij heftige regenval of door stijgen van het grondwater heeft bouwen van dijken geen enkele zin. Drainage, sloten graven en bemalen wel.
In de oude Oostbloklanden blijkt, dat rugklachten, artrose en blessures veel minder voorkomen. Dat zou ( op de door wodka en roken geïnitieerde gevallen na) ook wel eens bij dementie zo kunnen zijn. How come? Een duurzaam zenuwstelsel en een duurzaam bewegingsapparaat kunnen we alleen in de groeifase opbouwen. Veel zitten, gebogen en ingezakt zitten en staan, weinig bewegen en zeker weinig kwalitatief goed bewegen, waarvoor je wel eerst een goede houding voor nodig hebt, doen het groeiende kinderlichaam geen goed. De geneeskunde kan net als de ingenieurs de basisprincipes weer vooropstellen. Eerst snappen hoe het oorzaak-gevolg verhaal in elkaar steekt.