Samenvatting
Een 31-jarige primigravida met pre-existente hypertensie werd bij een zwangerschapsduur van 28,5 week opgenomen wegens vermoeden van foetale groeivertraging. Op de derde dag van opname ontstond een ‘hemolysis, elevated liver enzymes and low platelets’ (HELLP)-syndroom met ernstige pijn in het epigastrium. Er was intra-uteriene vruchtdood opgetreden en solutio placentae werd vermoed. Inductie met prostaglandine werd gestart. De volgende dag daalde de hemoglobineconcentratie ondanks transfusies met erytrocytenconcentraat. Bij echoscopie werd vrij vocht in de buikholte gezien en bij exploratieve laparotomie een gebarsten subcapsulair leverhematoom.
Intrahepatische hematomen behoeven geen chirurgische behandeling, tenzij ze geruptureerd zijn. Het tamponneren van de geruptureerde lever met latere verwijdering van de gazen verdient de voorkeur boven het uitvoeren van een lobectomie.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Amsterdam, november 1996,
Graag willen wij enkele aanvullingen geven op het artikel van Weemhoff et al. (1996;2140-2). Het tamponneren van beschadigd leverweefsel met behulp van gazen is geen nieuwe methode. Reeds in 1913 beschreef Halsted het gebruik van gazen ter behandeling van leverletsel.1
Nadelen van het gebruik van gazen zijn dat de patiënt een tweede ingreep dient te ondergaan voor het verwijderen ervan en het toegenomen risico van infectie. Respiratoire insufficiëntie en nierfalen als gevolg van de toegenomen intra-abdominale druk zijn eveneens beschreven. Terecht vermelden Weemhoff et al. dan ook het gebruik van een (resorbeerbaar) Vicryl net, dat zowel bij traumapatiënten als bij patiënten met een leverruptuur bij het HELLP-syndroom (‘hemolysis, elevated liver enzymes and low platelets’) kan worden toegepast.2-4
Halsted WS. The employment of fine silk in preference to catgut and the advantages of transfixing tissues and vessels in controlling haemorrhage. Also an account of the introduction of gloves, guttapercha tissue and silver foil. JAMA 1913;60:1119-26.
Brunet C, Farisse J, Guillaumont P, Hemon Y, Agostini S. Ruptures hépatiques. Enveloppement par treillis résorbable. Presse Med 1986;15:1041-3.
Rittenberry jr AB, Arnold CL, Taslimi MM. Hemostatic wrapping of ruptured liver in two postpartum patients. Am J Obstet Gynecol 1991;165:705-7.
Hûskes KP, Baumgartner A, Hardt U, Klink F. Doppelseitige, mehrzeitige Spontanruptur der Leber bei HELLP-Syndrom. Chirurg 1991;62:221-2.
(Geen onderwerp)
Groningen, december 1996,
Wij danken de collegae Bakker en Van der Peet voor hun aanvullingen. Wij willen van deze gelegenheid gebruikmaken om te wijzen op een publicatie over dit onderwerp uit 1973.1 Tenslotte willen wij de aandacht vestigen op de mogelijkheid van een levertransplantatie, zoals die onlangs werd beschreven bij een zwangere met preëclampsie en een ‘spontane’ leverruptuur.2 Hier was sprake van een zodanig ernstige ruptuur dat tamponneren met behulp van gazen niet toereikend was en een hepatectomie moest worden verricht, gevolgd door een succesvolle levertransplantatie. Hoewel in de afgelopen jaren de behandelingsmogelijkheden van deze ernstige complicatie aanmerkelijk verbeterd zijn, is de sterfte nog steeds aanzienlijk. Van groot belang blijft daarom de vroegtijdige herkenning van het HELLP-syndroom, zodat tijdige behandeling kan worden ingezet, waardoor in veel gevallen een levensbedreigende leverruptuur kan worden voorkomen.
Hoek WD van der. Spontane leverruptuur tijdens de zwangerschap. [LITREF JAARGANG="1973" PAGINA="683-6"]Ned Tijdschr Geneeskd 1973;117:683-6.[/LITREF]
Hunter SK, Martin M, Benda JA, Zlatnik FJ. Liver transplant after massive spontaneous hepatic rupture in pregnancy complicated by preeclampsia. Obstet Gynecol 1995;85:819-22.