Dames en Heren,
Een spontane leverbloeding of -ruptuur tijdens de zwangerschap is een zeldzame aandoening, die levensbedreigend kan zijn voor moeder en kind. De jaarlijkse incidentie van een leverruptuur tijdens de zwangerschap varieert van 1:45.000 tot 1:225.000 zwangerschappen die resulteren in de geboorte van een levend kind.1 2 In 1844 is de aandoening voor het eerst beschreven.3 Zowel het vaststellen van de aandoening als de keuze van de juiste therapeutische behandeling is niet eenvoudig. Wij presenteren 3 patiënten met een spontane leverruptuur tijdens de zwangerschap.
Patiënt A, een 33-jarige vrouw, primigravida, werd bij een zwangerschapsduur van 34 2/7 week verwezen naar de gynaecoloog in verband met hypertensie. De zwangerschap was tot dan toe ongestoord verlopen. In het ziekenhuis klaagde patiënte over progressieve pijn rechtsboven in de buik. Bij onderzoek werd een bloeddruk van 240/120 mmHg gemeten en bleek patiënte in korte tijd 20 kg in gewicht toegenomen te…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Leiden, augustus 2007,
Collega Boormans et al. (2007:1157-62) beschrijven de soms lastige therapeutische overwegingen in geval van een acute leverbloeding in de zwangerschap. Zowel moeder als foetus is in direct levensgevaar.
Naar aanleiding van hun artikel hebben wij een analyse gemaakt van alle gevallen van leverbloeding of -ruptuur in Nederland gedurende een periode van 2 jaar. Deze data zijn beschikbaar dankzij de ‘Landelijke studie naar ernstige maternale morbiditeit in Nederland’ (LEMMON), waarin alle gevallen van dergelijke morbiditeit over de periode van augustus 2004 tot augustus 2006 in kaart werden gebracht (www.mfh-eu.net/public/files/conference/mfh_poster_Joost_Zwart.pdf). Een van de criteria hierbij was het ‘haemolysis, elevated liver enzymes, low platelet count’(HELLP)-syndroom, gepaard gaande met leverbloeding of -ruptuur. Alle 98 actieve verloskundeklinieken in Nederland participeerden in de studie door het maandelijks retourneren van een elektronisch signaleringskaartje.
De incidentie van leverruptuur tijdens de zwangerschap wordt in Nederland op grond van deze studie geschat op 1 per 52.000 zwangerschappen. Dat is in vergelijking met de door Boormans et al. genoemde incidentiecijfers (1:45.000-1:225.000) hoog-normaal. De incidentie van leverbloeding (inclusief leverruptuur) in Nederland wordt geschat op 1 per 20.000 zwangerschappen. Er deed zich in de genoemde periode 1 geval van maternale sterfte voor ten gevolge van HELLP met leverbloeding of -ruptuur (letaliteit: 6%). De 3 beschreven casussen betreffen alle leverrupturen met zeer ernstige maternale morbiditeit als gevolg. In de 7 gevallen van leverruptuur en 11 gevallen van leverbloeding zonder ruptuur in de LEMMON-studie vond 16 maal een intensivecareopname plaats. In alle gevallen was sprake van HELLP-syndroom, in 11 met een trombocytenaantal lager dan 50 × 109/l. Een spoedsectio caesarea was noodzakelijk in 88% van de gevallen, uterusextirpatie in 12%. De gemiddelde amenorroeduur was 35 weken (uitersten: 28-39) en in 76% van de gevallen betrof het nulliparae. Er werden 5 patiënten verwezen naar een academisch centrum, van wie 2 naar een levercentrum.
In de drie beschreven casussen waren de bloeddrukken hoog en dat is opvallend, aangezien een HELLP-syndroom regelmatig normotensief verloopt. Ook in onze populatie bleken hoge bloeddrukken te bestaan: de gemiddelde systolische bloeddruk was 172 mmHg (uitersten: 140-220) en de diastolische 104 mmHg (uitersten: 85-123). Het is inmiddels evident dat de maternale sterfte en de ernstige maternale morbiditeit ten gevolge van hypertensieve aandoeningen in de zwangerschap in Nederland significant hoger liggen dan in andere West-Europese landen.1 2 Ook de hoog-normale incidentie van leverbloedingen en -rupturen past in dit beeld. De belangrijkste oorzaak hiervoor lijkt een te afwachtende houding van Nederlandse gynaecologen in geval van hypertensieve complicaties. Er vonden 4 van de leverbloedingen dan wel -rupturen aterm plaats, en 11 na 34 weken amenorroeduur. Naast de door Boormans et al. beschreven adviezen, past daarom nog een advies: mogelijk kan het eerder induceren van de baring in geval van hypertensieve complicaties na 34 weken amenorroeduur, en zeker in de aterme periode, de incidentie van leverhematomen dan wel -rupturen in Nederland in de toekomst nog omlaag brengen.
Steegers EAP. Plasma volume expansion and delaying delivery in pre-eclampsia. BJOG. 2005;112:1337-8.
Schutte J, Boer K de, Briët JW, Pel M, Santema JG, Schuitemaker NWE, et al. Moedersterfte in Nederland: het topje van de ijsberg. Ned Tijdschr Obstet Gynaecol. 2005;118:89-91.
(Geen onderwerp)
De auteurs zien af van een antwoord.