Sjamaan of dokter?

Psychedelica zijn bezig aan een opmars. Vorig jaar publiceerden we een klinische les over ayahuasca-ceremoniën (D4501). Deze ceremoniën spelen zich af buiten de reguliere geneeskunde, terwijl de lichamelijke en psychische effecten zeer heftig kunnen zijn. Ik schreef er destijds ook een redactioneel over, vanuit de vraag of dit een positieve of negatieve ontwikkeling is (B1701).

In dit nummer aandacht voor een ander hallucinogeen middel: psilocybine (D4842). In de jaren 60 en 70 werd hier uitgebreid mee geëxperimenteerd in de klinische setting, maar vooral door het misbruik van LSD kwamen hallucinogene middelen in een kwaad daglicht te staan en verdween de kennis van deze vorm van therapie bijna volledig. Maar psilocybine en zijn broertjes en zusjes zijn terug. Er worden nu zelfs echte RCT’s mee gedaan en de resultaten zijn veelbelovend. Joost Breeksema schrijft er deze week een overzichtsartikel over.

Iedereen die meer wil weten over dit onderwerp kan ik het boek ‘Verruim je geest’ van journalist Michael Pollan van harte aanraden. Het openen van de geest is een gevaarlijk proces, want buiten de gebaande paden zijn de mogelijkheden letterlijk eindeloos en verdwalen is dus makkelijk. Voor je het weet eindig je in een psychose of een samenzweringstheorie. Het is daarom belangrijk dat iemand optreedt als gids in deze vreemde wereld. Buiten de geneeskunde heet dat dan een sjamaan, maar binnen de geneeskunde zal dat een dokter moeten zijn.

En die rol past eigenlijk heel goed bij ons. We gidsen mensen dagelijks door de wondere wereld van de geneeskunde en soms zelfs door het leven zelf. Dat wordt heel mooi geïllustreerd in een artikel over een onderwerp dat bijna niet verder van de psychedelica af kan staan (D3214). In de wereld van het genetische onderzoek zijn zeer veel diagnostische mogelijkheden, die eindeloos veel informatie kunnen opleveren met compleet onvoorspelbare consequenties die potentieel erg belangrijk zijn. Het is een onoverzichtelijke, bijna hallucinante wereld voor een ouderpaar met vragen over hun geboren, ongeboren en onverwekte kinderen. Dit artikel beschrijft een zoektocht in die wereld waarin ouders heel goed nadenken over wat zij willen weten en waarin de dokters hen respectvol door het diagnostisch landschap gidsen.