artikel
De verkiezingsdiscussie over zorg is door politieke partijen en allerhande stemwijzers teruggebracht tot 3 stellingen: de wenselijkheid van één Nationaal Zorgfonds, het opheffen van het eigen risico en de wenselijkheid van een levenseindepil. Dat het zo simpel was, had ik in de praktijk van alledag nog niet gezien.
Er is een rare nostalgie naar het Nederland van vroeger, vooral bij hen die er toen nog niet waren. De woordvoerders van de SP en PVV beweerden 2 weken geleden met droge ogen in Trouw zelfs dat de zorg in de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw veel beter was dan nu. Het was vroeger helemaal niet beter, dames. Toen lagen er 12 mensen op een zaal, gingen heel zieke mensen gewoon dood omdat er geen behandeling was, kreeg je op je 45e je eerste infarct dat je vaak niet overleefde en werden mensen met ernstige psychiatrische ziekten hun hele leven in de bossen opgesloten. Houd toch eens op met het roeptoeteren van onheilsdreigingen. De zorg in Nederland is prima, we hebben helemaal niet bezuinigd de afgelopen jaren en het idee dat weer een verandering ‘alles’ beter maakt is simplistische, dystopische flauwekul. Zorgstelsels zijn ingewikkeld en niet zomaar te veranderen, hier niet en in de VS ook niet. Lees het heldere artikel over Obamacare en kijk vooral naar het hele ingewikkelde schema: één bolletje eruit en het hele kaartenhuis stort in (C3363). Met dat nostalgische Nationaal Zorgfonds lossen we helemaal niks op.
In onze verkiezingenserie gaat het deze keer onder andere over euthanasie bij een voltooid leven (C3339). Kun je als je zelf dood wilt van iemand anders verlangen of zelfs eisen dat hij je daarbij helpt? Recht op beschikking van eigen leven botst met het geven van zinvolle betekenis in relaties én met de wens voor die uitvoering iemand anders verantwoordelijk te maken – de dokter of een nieuwe stervensbegeleider of hoe we zo iemand ook gaan noemen. Heel bewust tekende ik de petitie over het niet doodmaken van diepdemente patiënten als ze dat zelf niet meer kunnen aangeven. Euthanasie is een mogelijkheid iemand bij bewustzijn afscheid te laten nemen van het leven en van zijn of haar dierbaren. Als dát niet meer kan, blijft het gewoon doodmaken over. Daarover ging de uitspraak in die petitie en helemaal niet over de morele superioriteit van de dokter zoals in NVVE-kringen werd beweerd.
Dezelfde ergernis over vereenvoudiging van het sterven bekroop me bij het lezen van de tuchtuitspraak over afdwingbaarheid van palliatieve sedatie. Ook die uitspraak en het commentaar van Aart Hendriks en Bert Keizer (D1502) moet u beslist lezen als u niet van simplisme houdt.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Welk probleem lossen jullie op met dat Fonds? (antwoord auteur)
Wat een zegen dat redactionelen goed gelezen worden. Blijkbaar zijn voorstanders van het Nationale Zorgfonds zeer alert op kritische uitlatingen over de plannen.
Toch berust het hele dystopische idee dat het nu heel slecht gaat op drijfzand. De Nederlandse zorg is ook wat langdurige zorg betreft aantoonbaar uitstekend toegankelijk en de eigen bijdrage aan zorg zijn in Nederland in vergelijking met omringende landen bijzonder laag: Alleen in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zien minder mensen af van gezondheidszorg vanwege de kosten dan in Nederland (7 vs. 8%). (NTvG C3314). De dure zorg in Nederland levert ook behoorlijk veel gezondheid op ( Ned Tijdschr Geneeskd. 2015;159:A9433). Voor verbetering van de zorg, toegankelijkheid en gezondheid is het zorgfonds dus niet nodig. Wel een actief antirookbeleid, beter onderwijs en verkleining van ongelijkheid.
Het basistakenpakket is ook de afgelopen jaren uitgebreid met name met dure ingrepen en dure geneesmiddelen. De SP heeft gelijk dat tandheelkunde en fysiotherapie wellicht (deels) weer opgenomen zouden moeten worden. Bij bewezen effectiviteit van looptraining is dat overigens al gebeurt (zie Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:C3172). Voor veranderingen in het basispaket is geen zorgfonds nodig.
De geneesmiddelenproblemen komen lang niet alleen door het preferentiebeleid van verzekeraars maar zijn vele malen ingewikkelder dan voorstanders van het zorgfonds denken (zie onze artikelen van de afgelopen weken: Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:C3324 en Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:C3364. Dure pillen kun je ook op een andere manier inkopen, daar heb je het zorgfonds ook al niet voor nodig.
De indicatorengekte en de bureaucratie is niet veel minder een wens van verzekeraars en IGZ dan van onze eigen beroepsgroepen. De laatste informatie van Het Roer moet om was wat dit betreft behoorlijk kritisch ten opzichte van LHV en NHG.Centrale organisaties - kijk naar de NHS- zijn zeker niet spaarzamer bij het verzamelen van cijfertjes. Verzekeraars hebben vorig jaar bij HRMO al aangegeven dat het beoordelen van kwaliteit een zaak van beroepsgroepen is. Dáár moet de indicatorengekte worden aangepakt, zoals ik eerder in Huisarts & Wetenschap al schreef.
In de plannen van het Zorgfonds gaat het eigenlijk om populatiebekostiging. Heel voorzichtig zijn daar experimenten mee. Maar of dat werkelijk een verbetering van zorg en gezondheid op gaat leveren is nog maar zeer de vraag. Laten we die maar gewoon even afwachten.
Een al te snel en ondoordacht repeal van het huidige systeem hier is net zo'n gevaarlijk als het gerommel aan Obamacare.
En blijf vooral het NTvG lezen.We leveren genuanceerde én betrouwbare informatie. Ik wil wel bemiddelen voor een abonnement voor Tweede Kamerleden...
Joost Zaat, huisarts en adjuncthoofdredacteur
PS: Renske Leijten heeft gelijk Fleur Agema had het over de jaren 50-60 als de beste jaren voor de zorg, zij over de jaren 80 met de AWBZ: 'Tot eind jaren tachtig was de politieke trend nog: alles wat van waarde is, wordt goed geregeld: de zorg voor ouderen, mensen met een beperking, psychiatrische patiënten. Het was veel eerlijker dan nu. Er waren geen verschillen tussen de ene gemeente en de andere. Iedereen betaalde mee via de belastingen, inkomensafhankelijk." Dat is allemaal nog steeds zo. Het merendeel van de zorgkosten worden door inkomensafhankelijke belasting betaald.
In de VS relatief minder sterfte aan kanker
De Verenigde Staten van Amerika hebben als geheel vrijwel evenredige bevolkingsopbouw als Nederland. Beide landen hebben ook vrijwel gelijke gemiddelde leeftijd van net onder 40 jaar, hoewel USA gemiddeld net een jaartje jonger is.
Wie echter het jaarlijkse letale Amerikaanse kankercijfer van 595.000 (2016) verkregen via American Cancer Society omrekent naar een Nederlandse waarde grijpt de verbazing. Zo zou bij omrekening het Nederlandse letale jaarlijkse kankercijfer 595.000/ 308 x 17 = 33.000 moeten zijn. Daadwerkelijk melden het CBS en het KWF jaarlijks 44.000 doden aan kanker. Reken je een nog hoger amerikaans bevolkingsaantal is het verschil nog erger.
Of het toch niet zo is het nieuwe nederlandse zorgstelsel drukt zelfs letale ziekte weg naar de achtergrond gezien feit dat een kwart overkill qua jaarlijkse kanker in Nederland ten opzichte van Verenigde Staten van Amerika niet eens bespreekbaar blijkt. Benoemd zie ik het fenomeen helemaal nergens ondanks een keur aan zich wezenloos betalende ziektekostenverzekeraars en een keur aan verdere instanties die het controleren in de botten zit.
Komt bij: is het fenomeen in deze orde van grootte nodig? Nergens lees je ook dat jaarlijkse financiering nederlands basaal biomedisch kankeronderzoek met aangekondigde €75miljoen een afgeronde zaak is: het thema zweeft nog steeds.
Het huidige stelsel (be)knelt de vrijheid van werkelijk vrij medisch handelen en niet in laatste plaats broodnodig basaal biomedisch onderzoek. De mensen willen oplossingen van de dokter, niet van een stelsel.
Salzburg, 12.03.2017, tandarts Sjaak Fioole
P.S.:26 jaar AML-overlever alleen op basis toenmalige chemos