Alleen hoger risico op metformine-geassocieerde lactaatacidose bij ernstige chronische nierfunctiestoornis

Nieuws
Frank Hendrik Bosch
Marlies Manders
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2018;162:D3165

Waarom dit onderzoek?

Diabetes mellitus type 2 (DM2) gaat bij ruim 20% van de patiënten gepaard met een verminderde nierfunctie (eGFR < 60 ml/min per 1,73 m2). Metformine is hét middel van voorkeur in de behandeling van DM2. Studieresultaten over de relatie tussen metformine-geassocieerde lactaatacidose (MALA) en chronische nierfunctiestoornis –…

Auteursinformatie

Contact F.H. Bosch (fhbosch@rijnstate.nl)

Dit artikel is gepubliceerd in het dossier
Farmacotherapie
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

frank
de Vries

De titel van zowel de originele publicatie als de NTvG samenvatting bevatten het woord "lactaatacidose". De auteurs van de originele publicatie hebben echter naar acidose gekeken, bv van metabole of respiratoire origine, of ketoacidose. Ook lactaatacidose valt in deze categorie, maar dit is relatief zeldzaam in vergelijking tot de andere uitkomsten. Slaat het NTvG hier de plank niet helemaal mis?

Frank de Vries, ziekenhuisapotheker, Maastricht UMC+

In het originele artikel wordt inderdaad gebruik gemaakt van de brede diagnosecode ‘acidose’, welke meer omvat dan enkel lactaatacidose. De auteurs benoemen dit tevens als beperking in de discussie. Echter is in het artikel nergens een uitsplitsing van de acidose-oorzaken terug te vinden, waaruit blijkt dat lactaatacidose slechts zelden de acidose veroorzaakt. We weten van het pathofysiologische werkingsmechanisme achter metformine geassocieerde lactaatacidose (zoals uitgelegd in de klinische les Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D1823), dat metformine met name de lactaatafbraak remt - versterkt door een slechte nierfunctie- met ophoping van lactaat als gevolg. Het is dus aannemelijk dat lactaat wel degelijk een substantiële rol speelt in het ontstaan van acidose, en daarmee is het ook logisch om te spreken over lactaatacidose.
Ook bij metabole acidose ten gevolge van leverziekten, sepsis, etc., zal lactaat vaak de boosdoener zijn, en bij metforminegebruik in combinatie met slechte nierfunctie nog minder goed afgebroken worden.

Marlies Manders en Frank Bosch

De auteurs van de originele studie erkennen inmiddels dat ze de term acidose hadden moeten gebruiken en dat lactaatacidose door hen niet is onderzocht [1,2]. 

[1] de Vries F. Inconsistencies in Reporting Studies of Lactic Acidosis. JAMA Intern Med. 2019;179(3):455-456

[2]  Lazarus B, Grams ME. Inconsistencies in Reporting Studies of Lactic Acidosis-Reply. JAMA Intern Med. 2019;179(3):456

Frank de Vries, ziekenhuisapotheker, Maastricht UMC+