Behandeling van cholecystitis acuta

Klinische praktijk
Charlotte S. Loozen
Djamila Boerma
Hjalmar C. van Santvoort
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2017;161:D1268
Abstract

Toets voor nascholing (verlopen)

Aan dit leerartikel was een toets gekoppeld waarmee je nascholingspunten kon verdienen.

Bekijk de toets

Samenvatting

  • In dit artikel bespreken wij de huidige stand van zaken met betrekking tot de behandeling van cholecystitis acuta. Verschillende aspecten komen aan bod, de timing en benadering van een cholecystectomie, de voor- en nadelen van percutane galblaasdrainage en conservatieve behandeling en het nut van antibiotische profylaxe.
  • Een vroege cholecystectomie geniet de voorkeur boven een uitgestelde cholecystectomie omdat de vroege behandeling gepaard gaat met minder wondinfecties, een kortere opnameduur, lagere kosten en een hogere patiënttevredenheid.
  • Radiologische percutane galblaasdrainage is succesvol in de acute fase van cholecystitis, maar lijkt gepaard te gaan met een hoog risico op een recidief van galsteengerelateerde klachten. Of hoogrisicopatiënten met cholecystitis acuta het meest gebaat zijn bij percutane galblaasdrainage of vroege cholecystectomie wordt momenteel onderzocht.
  • Postoperatieve antibiotische profylaxe blijkt niet zinvol bij patiënten met milde en matig-ernstige acute cholecystitis. Het nut van preoperatieve antibiotische profylaxe wordt momenteel onderzocht.
Auteursinformatie

St. Antonius Ziekenhuis, afd. Chirurgie, Nieuwegein.

Dr. C.S. Loozen, aios heelkunde; dr. D. Boerma, chirurg; dr. H.C. van Santvoort, chirurg (tevens: UMC Utrecht Cancer Center, Utrecht).

Contact dr H.C. van Santvoort (h.van.santvoort@antoniusziekenhuis.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Charlotte S. Loozen ICMJE-formulier
Djamila Boerma ICMJE-formulier
Hjalmar C. van Santvoort ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Sjoerd
Kuiken

Graag wil ik Charlotte Loozen en collega’s complimenteren met dit heldere en praktische overzichtsartikel. Met name het belang van een vroege cholecystectomie bij acute cholecystitis wordt nog eens onderstreept.

In de dagelijkse praktijk is de terughoudendheid ten aanzien van operatief ingrijpen vaak groter dan de diverse richtlijnen voorschrijven. Er wordt dan laagdrempelig gekozen voor percutane galblaasdrainage. Deze ingreep wordt beschouwd als “minimaal invasief” maar in de praktijk zien we dat patiënten vaak veel pijn en ongemak ervaren, langer worden opgenomen en meer zorg thuis behoeven. Wat ik daarom mis in dit overzicht is de mogelijkheid van endoscopische galblaas drainage bij hoog risico patiënten. In de nieuwste versie van de Tokyo richtlijn waar de auteurs nadrukkelijk naar verwijzen is deze modaliteit wel degelijk opgenomen, net als in andere gezaghebbende internationale richtlijnen. 1,2,3

Endoscopische galblaasdrainage kan bereikt worden via de papil van Vater, zoals eerder beschreven in dit tijdschrift, of transmuraal. 3,4 De eerstgenoemde variant is technisch goed uitvoerbaar voor een ervaren endoscopist bekend met ERCP. De tweede variant vereist ervaring met interventie endo-echografie maar is door snelle ontwikkeling van de beschikbare stents en stentsystemen de laatste 5 jaar relatief eenvoudig geworden. Met endoscopische galblaasdrainage wordt een meer fysiologische situatie verkregen aangezien de gal inwendig afloopt. De nazorg is daarmee vrijwel nihil. Bovendien betreft het, in tegenstelling tot percutane drainage, in veel gevallen een definitieve behandeling waarbij afgezien kan worden van electieve cholecystectomie achteraf.

Inmiddels zijn er al meerdere series gepubliceerd die aantonen dat endoscopische galblaasdrainage technisch goed uitvoerbaar is, veilig en effectief en bovendien minder pijn en ongemak geeft dan percutane drainage. 3,5 Kortom, de mogelijkheid van endoscopische galblaasdrainage zou anno 2017 thuis moeten horen in een stand van zaken artikel betreffende de behandeling van cholecystitis acuta.

Sjoerd Kuiken, MDL-arts, OLVG Amsterdam (s.kuiken@olvg.nl)

  1. Mori Y, Itoi T,Baron TH, et al. TG18 management strategies for gallbladder drainage in patients with acute cholecystitis: Updated Tokyo Guidelines 2018 (with videos). J Hepatobiliary Pancreat Sci. 2017 Sep 9. doi: 10.1002/jhbp.504
  2. European Association fort he Study of the Liver (EASL). EASL Clinical Practice Guidelines on the prevention, diagnosis and treatment of gallstones. J Hepatol 2016;65:146-181. doi: 10.1016/j.jhep.2016.03.005.
  3. Baron, TH, Grimm IS, Swanstrom LL. Interventional Approaches to Gallbladder Disease. N Engl J Med. 2015;373:357-65. Doi: 10.1056/NEJMra1411372
  4. Boogerd LS, Perk LE, van Acker GJ. Pigtail stent voor inwendige galblaasdrainage. Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A7518
  5. Jang JW, Lee SS, Song TJ, et al. Gastroenterology 2012 Apr;142(4):805-11. doi: 10.1053/j.gastro.2011.12.051