Samenvatting
Achtergrond
Sinds 2008 ondersteunt de praktijkondersteuner geestelijke gezondheidszorg (POH-GGZ) de huisarts bij de diagnostiek en behandeling van patiënten met psychische problemen. Wij onderzochten of de POH-GGZ daadwerkelijk zorgtaken van de huisarts overneemt of vooral aanvullende zorg levert.
Opzet
Observationeel onderzoek.
Methode
Op basis van gegevens van NIVEL Zorgregistraties eerste lijn brachten we in kaart hoe vaak patiënten met psychische of sociale problemen huisartsen en POH’s-GGZ consulteerden in de periode 2010-2014. We vergeleken huisartsenpraktijken met en zonder POH-GGZ. Ook onderzochten we welke patiëntkenmerken gerelateerd waren aan een consult bij de POH-GGZ.
Resultaten
Steeds meer mensen bezochten de huisarts in verband met psychische of sociale problemen. Huisartsen met een POH-GGZ in de praktijk registreerden een iets hoger aantal patiënten met psychische klachten dan huisartsen zonder POH-GGZ, maar zij registreerden even veel consulten per patiënt. De POH-GGZ zag vooral vrouwen, volwassenen en patiënten met veelvoorkomende psychische klachten.
Conclusie
De POH-GGZ neemt vooralsnog geen zorgtaken over van de huisarts, maar levert aanvullende zorg. Mogelijk zorgt de aanwezigheid van een POH-GGZ ervoor dat huisartsen patiënten met psychische problemen eerder signaleren in hun praktijk.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Evaluatie van de POH-GGZ:
Evaluatie van de POH-GGZ: meer dan alleen de werkdruk van de huisarts.
Wij hebben met veel interesse het artikel van Magnee et al (1) gelezen, met als titel “verlicht de POH-GGZ de werkdruk van de huisarts”. Het is heel goed dat het NTvG hieraan aandacht besteed, immers ongeveer 10 jaar na de introductie van de POH-GGZ is er nog steeds bij het grote publiek en bij sommige zorgverleners onwetendheid omtrent deze functie.
Na het lezen van het artikel zijn er echter een aantal opmerkingen te maken: is het niet bijzonder dat er geen enkele POH-GGZ medewerker betrokken is bij deze publicatie?
Er is een vergelijking gemaakt tussen huisartsenpraktijken met en zonder een POH-GGZ. De gegevens worden gepresenteerd als ware het een gerandomiseerde studie. Hoewel wij begrijpen dat pragmatisch voor dit design gekozen is, is dit echter niet reëel: huisartsenpraktijken die voor een POH-GGZ kiezen staan, naar alle waarschijnlijkheid ,meer open voor patiënten met psychische klachten dan huisartsenpraktijken zonder POH-GGZ. Het is een bekend fenomeen dat patiënten hierop inspelen: patiënten met psychische klachten zullen de voorkeur geven aan een huisarts die daar voor open staat, en samenwerkt met een POH-GGZ. Dat blijkt ook uit figuur 1: het aantal consulten was steeds hoger bij praktijken met een POH-GGZ dan zonder een POH-GGZ.
Wij begrijpen heel goed dat de gekozen uitkomstmaat, de werkdruk van huisartsen, heel belangrijk is. Vermindering van deze hoge werkdruk is belangrijk. Er zijn echter nog twee andere belangrijke uitkomstmaten: de tevredenheid van patiënten, en de totale kosten aan psychische klachten, die afneemt als er inderdaad minder verwijzingen naar de tweede lijn zijn.
Samenvattend zijn wij blij met dit artikel over een de introductie van en evaluatie van een nieuwe functie in de gezondheidszorg, rondom de grote groep patiënten met psychische klachten. In onze ogen is er een “”urgent need”” voor bredere evaluaties, waarbij zowel de patienttevredenheid als de totale kosten belangrijke uitkomstmaten zijn.
Prof Dr WF Lems en ME van der Landen , MSc (POH-GGZ)
1) Magnee T, de Beurs DP, de Bakker DH, et al. Verlicht de POH-GGZ de werkdruk van de huisarts? NTvG 2017; 161 (11) D 983
gegevens auteurs:
Prof Dr WF Lems, afdeling reumatologie VUmc, wf.lems@vumc.nl
Marielle E van der Landen, MSc, POH-GGZ (persoonlijke titel)