Somatoforme stoornissen: Freudiaans behandelen

Somatoforme stoornissen zouden we, volgens Tijdink, Freudiaans moeten behandelen waardoor de kosten ook nog omlaag gaan. Dat leek me onwaarschijnlijk, daarom las ik het artikel waarop deze conclusie werd gebaseerd. Vergeleken werd  gepubliceerd onderzoek over behandeling van somatoformestoornissen met psychotherapie of met , wat genoemd werd, ‘treatment as usual’ (TAU) wat neerkwam op niet-psychotherapie. Deze TAU werd door Tijdink vertaald met regulaire therapie, waaruit blijkt dat hij psychotherapie niet tot de regulaire therapieën rekent. Deze meta-analyse was niet een samenvatting van clinical trials waarin psychotherapie met TAU werd vergeleken, maar het ging om onderzoek waarin de ‘effect sizes’ van voor en na behandeling  met of zonder psychotherapie met elkaar werden vergeleken. De ‘effect sizes’ van psychotherapie waren groter dan die van TAU. Er werden vijf vormen van psychotherapie onderscheiden. Eén daarvan was psychodynamische therapie en die was wat meer met een betere uitkomst geassocieerd dan de andere therapieën, maar, zeggen ook de auteurs, het aantal studies was klein en de resultaten daardoor  onzeker. Bovendien is er nogal wat op de selectie van de studies in het onderzoek aan te merken wat duidelijk beschreven werd door Stone in de Br J Psychiatry 2014;204: 243-4 in een reactie op dit onderzoek. Tijdink concludeert niet alleen dat psychodynamische therapie effectief is, maar noemt deze therapie ook Freudiaans. Alle psychodynamische therapie is blijkbaar volgens hem op Freud gebaseerd. Freud zelf zag dat anders. En dan de kosten:  als we in plaats van onnodig onderzoek aan te vragen deze patiënten naar de psychotherapeut zouden sturen gaan de kosten omlaag. Maar hoe stelt Tijding zich dat voor? Kortom, de redactie van ‘in het kort’ heeft niet erg goed opgelet bij deze publicatie.

Rien Vermeulen, em hoogleraar neurologie