Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Alarmsymptomen van meningitis bij kinderen met koorts

Klinische praktijk
Dorien H.F. Geurts en Henriette A. Moll
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A2293
Abstract
Abstract
Sluiten
Alarm symptoms of meningitis in children with fever

A 15-year-old girl presented with fever and pain in her legs. A viral infection was suspected, but within 24 hours she became confused and developed meningeal signs, based on which she was diagnosed as having meningitis. Within a few hours a 6-month-old boy developed fever, a grey colour, bulging fontanel, cold hands and feet, and was groaning. He too appeared to have meningitis. It is important to recognize this serious infection in children with fever, since delay of diagnosis and treatment may result in serious complications. Recognition is difficult because of non-specific symptoms on presentation and a lack of alarm symptoms early in the course of the disease. Alarm symptoms of serious infection in children are cyanosis, rapid breathing, decreased capillary refill, petechial rash, meningeal signs, leg pain and decreased consciousness. If serious infection is uncertain in a child with fever, parents should be advised on the potential course of the disease, the alarm symptoms and the need to seek medical help in time.

Conflict of interest: none declared. Financial support: none declared.

Dames en Heren,

Koorts is een van de meest voorkomende symptomen waarmee jonge kinderen de huisarts of de Spoedeisende Hulp bezoeken. Wanneer een kind koorts krijgt, zoekt 20-40% van de ouders daarvoor medische hulp.1 Koorts is een van de symptomen die ouders het meest zorgen baren bij het ziek worden van hun kind.2 Ze zijn vooral bang dat een ernstige ziekte niet herkend wordt en zijn bang voor schade op de lange termijn.3

Meestal wordt koorts veroorzaakt door een virale infectie, met spontaan herstel en een ongecompliceerd beloop. Soms is echter sprake van een ernstige infectie zoals pneumonie, urineweginfectie, meningitis of sepsis, al is de prevalentie van invasieve infecties zoals meningitis in Nederland sterk afgenomen na de invoering van vaccinatie tegen Haemophilus influenzae type b (Hib) in 1993 en vaccinatie met het 7-valente pneumokokkenvaccin (PCV7) in 2006, met 90% respectievelijk 64%.4,5

Het herkennen van een meningitis…

Artikelinformatie

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;155:A2293
Vakgebied
Kindergeneeskunde
Huisartsgeneeskunde
Auteursinformatie

Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis, afd. Kindergeneeskunde, Rotterdam.

Drs. D.H.F. Geurts, kinderarts; prof.dr. H.A. Moll, kinderarts.

Contact prof.dr. H.A. Moll (h.a.moll@erasmusmc.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 27 oktober 2010

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

In de lezenswaardige klinische les in het Tijdschrift over Alarmsymptomen van meningitis bij kinderen met koorts gaat u in op de herkenning van alarmsymptomen door artsen en ouders en de instructies aan ouders bij kinderen met koorts.  Vanuit de huisartsgeneeskunde willen we enkele aanvullingen geven:  De NHG-Standaard Kinderen met koorts dateert uit 1993 en is meerdere malen herzien, voor het laatst in 2008 (zie www.nhg.org). In 2002 is de standaard door TNO beoordeeld op vroegsignalering en herkenning van meningitis door huisartsen en op basis van de bevindingen bij een volgende herziening aangepast.[1,2]

In tabel 1 worden enkele items niet genoemd, die wel vermeld staan in de NHG-Standaard,  zoals  prikkelbaarheid en huilgedrag, aanwijzingen voor dehydratie waaronder de intake en de urineproductie, braken en ook de ongerustheid van de ouders. 

Op basis van een NHG-Standaard zijn verschillende producten gemaakt die voor de praktijkvoering van belang zijn. Daartoe behoren de NHG-Telefoonwijzer voor de triage aan de telefoon en de NHG-Patiëntenbrieven met uitleg over de aandoening en alarmsymptomen die met de patiënt kunnen worden meegegeven. Volgens de Telefoonwijzer worden bij een kind met koorts alarmverschijnselen nagevraagd en de mate van urgentie. De ongerustheid van de ouders is bij de triage  een belangrijk signaal.  Voor instructie aan ouders is de NHG- Patiëntenbrief’Alarmsymptomen bij kinderen met koorts’ beschikbaar via de NHG-website: www.nhg.org/kennis/voorlichting/patiëntenbrieven.  Het meegeven van een Patiëntenbrief aan ouders met kinderen met koorts verdient zowel in de dagpraktijk als op de huisartsenpost aanbeveling vooral bij twijfel  over een mogelijk ernstig beloop.

 

Louwrens Boomsma, Roy Beijaert, Ton Drenthen, Tjerk Wiersma, Lex Goudswaard , medewerkers NHG Utrecht

 

1.Fleuren MAH, Paulussen TGWM. Meningitis en sepsis bij kinderen. Ervaringen van huisartsen. Leiden: TNO Preventie en Gezondheid, 2002.

2. Fleuren MAH, Paulussen TGWM. Vroegsignalering van meningitis en sepsis door huisartsen. TSG 2004;82:97-103.