Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Hyperchloremische metabole acidose bij een patiënt met een brickerlis

Klinische praktijk
Pleun C.M. van Poppel
Coen D.A. Stehouwer
Jaap J. Beutler
Mike B.J.M. Korst
Harrie P. Beerlage
Ellen K. Hoogeveen
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B317
Abstract
Abstract
Sluiten
Hyperchloraemic metabolic acidosis in a patient with an ureteroileostomy according to Bricker

A 79-year-old male with a Bricker loop and chronic renal failure was admitted to hospital because progressive dyspnoea. This was due to severe hyperchloraemic metabolic acidosis. Hyperchloraemic acidosis can occur if urinary diversions are constructed from the colon or ileum. Contact between intestinal mucosa and urine may cause reabsorption of ammonium and chloride, and secretion of bicarbonate. Hyperchloraemic acidosis is rarely seen with an incontinent ileal loop due to its small absorbing surface area and the rapid drainage of urine from the loop. Hyperchloraemic acidosis in a patient with a Bricker loop may point to prolonged contact between the ileum and urine. A loopogram is necessary to investigate the cause. In our patient the loopogram showed that the incorporated bowel segment was too long. After shortening of the Bricker loop, the patient recovered from the hyperchloraemic metabolic acidosis.

Samenvatting

Een 79-jarige man met een uretero-ileocutaneostoma of brickerlis werd verwezen naar de Spoedeisende Hulp vanwege toenemende dyspneu. Deze bleek te berusten op een hyperchloremische metabole acidose, die kan ontstaan bij urinewegomleidingen waarbij het colon of ileum gebruikt wordt als drainageroute. Bij blootstelling van darmmucosa aan urine vinden resorptie van chloor en ammonium, en secretie van bicarbonaat plaats. Hyperchloremische acidose wordt zelden gezien bij het niet-continent uretero-ileocutaneostoma, vanwege het geringe absorberende oppervlak van de ileumlis en het korte verblijf van de urine in de lis. Bij een patiënt met een brickerlis wijst hyperchloremische acidose op verlengde contacttijd tussen ileum en urine door een stenose of te lange lis. Beeldvormend onderzoek van de lis is dan noodzakelijk om de oorzaak te achterhalen. Een röntgencontrastfoto van de brickerlis van onze patiënt toonde een te lange lis. Patiënt genas na inkorting van de brickerlis.

Artikelinformatie

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:B317
Vakgebied
Urologie
Interne vakken
Auteursinformatie

Jeroen Bosch Ziekenhuis, ’s Hertogenbosch.

Afd. Interne Geneeskunde: drs. P.C.M. van Poppel, arts in opleiding tot internist; dr. J.J. Beutler en dr. E.K. Hoogeveen, internisten-nefrologen.

Afd. Radiologie: drs. M.B.J.M. Korst, radioloog.

Afd. Urologie: dr. H.P. Beerlage, uroloog.

Maastricht Universitair Medisch Centrum, afd. Interne Geneeskunde, Maastricht.

Prof.dr. C.D.A. Stehouwer, internist.

Contact dr. E.K. Hoogeveen (ellen.hoogeveen@planet.nl)

Verantwoording

Belangenconflict: geen gemeld. Financiële ondersteuning: geen gemeld.
Aanvaard op 22 januari 2009

Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Dank voor het nog eens onder de aandacht brengen van deze intrigerende metabole complicatie. Zoals vermeld, was dit een bekende complicatie bij de, inmiddels vrijwel obsolete, ureterosigmoïdeostomie, een urinedeviatie naar het intacte colon, dus nog veel meer resorberend oppervlak.

(1) Naast de hyperchloremie werd deze acidose vaak mede gekenmerkt door een ernstige hypokaliëmie ten gevolge van natrium- en kaliumuitwisseling voor het geresorbeerde ammonium, hetgeen vooral de kaliumvoorraad aantast. Dat was althans 25 jaar geleden de verklaring.

(2) Ook toen al was bekend dat een slechte nierfunctie het onstaan van een dergelijke hyperchloremische, hypokaliëmische acidose bevorderde. Patiënten kregen dan ook vaak profylactisch natriumbicarbonaat toegediend.

Ook bij de beschreven patiënt speelt de gestoorde nierfunctie een belangrijke rol, want zo lang is een brickerlis van 20-25 cm nu ook weer niet (normaal wordt 15-20 cm genomen). In feite is met het inkorten van de lis de lengte van de lis aangepast aan de nierfunctie.

Medisch Spectrum Twente, Enschede

Emile Alleman, uroloog