Casus
Een 38-jarige vrouw bezocht de polikliniek wegens gewrichtsklachten. Anamnestisch had patiënte al 3 jaar last van pijn en zwelling van het proximale interfalangeale gewricht (PIP-gewricht) van de middelvinger rechts en sedert een jaar ook van andere PIP-gewrichten van de handen. Zij had geen langdurige (dat wil zeggen ? 1 h durende) gegeneraliseerde ochtendstijfheid, noch pijn in de voeten. Bij lichamelijk onderzoek werd geen artritis van de PIP-gewrichten vastgesteld. Er was wel een afgegrensde, enigszins rood verkleurde zwelling aanwezig op deze gewrichten, het duidelijkst op het 3e PIP-gewricht rechts (figuur a). Bij laboratoriumonderzoek was de BSE 6 mm/1e uur…
(Geen onderwerp)
Zwolle, oktober 2006,
Collega’s Jacobs en Van Rijthoven beschrijven een illustratieve casus van ‘knuckle pads’ (2006:1982). Wij willen hieraan toevoegen dat, anders dan bij hun patiënte, knuckle pads meestal pijnloos zijn en een voorbode kunnen zijn van de ziekte van Dupuytren. Bij gemiddeld 15% van de patiënten met de ziekte van Dupuytren worden knuckle pads beschreven.
Mikkelsen OA. Dupuytren’s disease – initial symptoms, age of onset and spontaneous course. Hand. 1977;9:11-5.
Mikkelsen OA. Epidemiology of a Norwegian population. In: McFarlane RM, McGrouther DA, Flint MH, editors. Dupuytren’s disease. Edinburgh: Churchill Livingstone; 1990. p. 191-200.
(Geen onderwerp)
Utrecht, oktober 2006,
Inderdaad zijn knuckle pads vaak pijnloos; ze worden nogal eens bij toeval gediagnosticeerd. Medische observaties door specialisten zijn onderhevig aan selectiebias. Knuckle pads kunnen bij patiënten van de reumatoloog samenhangen met gewrichtspijn, zoals in de beschreven casus, omdat gewrichtspijn een veelvoorkomende reden is om de reumatoloog te bezoeken. Bij de plastisch chirurg zullen patiënten zich veeleer vervoegen wegens afwijkingen van de vingergewrichten waarbij men niet aan artritis denkt, omdat de gewrichten bijvoorbeeld niet pijnlijk zijn; mogelijk neemt de plastisch chirurg hierdoor vaker pijnloze knuckle pads waar. De door Van Uchelen en Houpt genoemde samenhang met de ziekte van Dupuytren is vaag en kan (deels) ook op selectiebias berusten. Hoewel knuckle pads meer bij vrouwen voorkomen en de ziekte van Dupuytren vaker bij mannen optreedt, zijn er wel argumenten aan te voeren voor een reële samenhang: zowel bij knuckle pads als bij de ziekte van Dupuytren lijken mechanische factoren een oorzakelijke rol te spelen, en de histologische kenmerken van knuckle pads komen deels overeen met die van de ziekte van Dupuytren.1
Lim K, Dieppe P. Garrod’s fatty pads (knuckle pad syndrome). In: Klippel JH, Dieppe PA, editors. Rheumatology. 2nd ed. Philadelphia: Mosby; 1997. p. 8.33.8.