Samenvatting
- Na forse lichamelijke inspanning kunnen diverse afwijkingen gevonden worden in de urine. Meestal betreft het hematurie of proteïnurie, andere mogelijkheden zijn hemoglobinurie en myoglobinurie.
- Dergelijke afwijkingen kan men aantreffen bij sporters en militairen, maar ook bij percussionisten. Andere oorzaken zijn erfelijke metabole myopathie en het gebruik van drugs of geneesmiddelen.
- Inspanningsgebonden afwijkingen van de urine komen frequent voor en hebben over het algemeen een benigne verloop, waarbij de afwijkingen behoren te verdwijnen na 24-72 h rust.
- De rabdomyolyse na inspanning ontstaat pas na 24-48 h. Deze leidt maar zelden tot acuut nierfalen en tot de noodzaak van, veelal tijdelijke, nierfunctievervangende therapie.
- Wanneer de afwijkingen in de urine niet spontaan verdwijnen met rust, moet nader onderzoek verricht worden naar een alternatieve verklaring, bijvoorbeeld een nefrologisch of urologisch lijden.
- Preventie is mogelijk door tijdens en na de inspanning het vochtvolume voldoende op peil te houden.
Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:606-10
(Geen onderwerp)
Groningen, maart 2006,
Collega’s Oosterom en Betjes (2006:606-10) beschrijven afwijkingen die in de urine kunnen vóórkomen bij of na inspanning. In dit lezenswaardige artikel vermelden zij bij de beschrijving van myoglobinurie dat het kleine molecuul myoglobine geen eiwitbinding vertoont indien bij spierbeschadiging dit eiwit in het bloed vrijkomt. Hierdoor zou het myoglobine vrijelijk via de nieren worden uitgescheiden. Dit is niet geheel juist. Onder normale omstandigheden gaat het myoglobine een – weliswaar zwakke – binding aan met plasma-eiwitten, waardoor er nauwelijks myoglobine in de urine komt. Pas als er een massale hoeveelheid myoglobine vrijkomt, waardoor de bindingscapaciteit van de plasma-eiwitten wordt overschreden, wordt het gemakkelijk gefilterd en kan het de tubuli bereiken. Oosterom en Betjes verwijzen onder meer naar het overzichtsartikel van Vanholder et al.,1 alwaar dit helder vermeld staat.
Vanholder R, Sever MS, Erek E, Lameire N. Rhabdomyolysis. J Am Soc Nephrol. 2000;11:1553-61.