Samenvatting
Een 65-jarige vrouw vertoonde verward en vreemd gedrag en had tachycardie, hypertensie en hyperthermie, na het gebruik van paroxetine en sumatriptan. Na het staken van de paroxetine en sumatriptan herstelden de klachten restloos. De diagnose was ‘serotoninesyndroom’, het gevolg van overstimulatie van 5-HT1A-receptoren in de raphekernen in de hersenstam. Dit kan optreden bij het gebruik van serotonerg werkende medicijnen en gaat gepaard met acuut optredende psychische, autonome en neurologische symptomen. De behandeling bestaat uit het stoppen van deze medicatie. Bij ernstige verschijnselen kan symptomatische behandeling plaatsvinden. Vanwege het veelvuldig voorschrijven van (combinaties van) serotonerge middelen moet men bedacht zijn op deze bijwerking.
Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:888-90
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Hendrix en Van Zagten beschreven onlangs (2005:888-90) een casus van serotoninesyndroom bij gelijktijdig gebruik van paroxetine en sumatriptan.
Ter aanvulling hierop willen wij melden dat de combinatie ‘selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s) en sumatriptan’ sedert november 2003 in het interactiebestand van de G-standaard (de voormalige Geneesmiddelendatabank van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter Bevordering der Pharmacie) is opgenomen. Het advies is de combinatie bij voorkeur te vermijden.
De interactie is beoordeeld door de Werkgroep voor Farmacotherapie en Geneesmiddelinformatie, waarbij gebruik is gemaakt van de door de werkgroep ontwikkelde systematiek voor de onderbouwing van de bewijslast en de bepaling van de ernst van het potentiële effect.1
Bij combinatie van sumatriptan met SSRI’s, in het bijzonder fluoxetine en sertraline, zijn enkele gevallen van het serotoninesyndroom beschreven.2 3 Voor almotriptan is weliswaar een verhoging van de maximale plasmaspiegel bij combinatie met de SSRI fluoxetine beschreven, maar dit ging niet gepaard met bijwerkingen.4 Voor de andere triptanen is de interactie niet beschreven.
Het is niet precies bekend waarop de interactie berust, waarschijnlijk gaat het om een additief effect. SSRI’s remmen selectief de presynaptische heropname van serotonine in neuronen, waardoor de 5-HT-spiegel toeneemt. Triptanen zijn selectieve serotonineagonisten van de 5-HT1B- of 5-HT1D-receptor.
Roon EN van, Langendijk PNJ, Flikweert S, Smits P, Kwee-Zuiderwijk WJM, Comte M le, et al. Wikken en wegen. Gestructureerde beoordeling van geneesmiddelinteracties. Pharm Weekbl 2003;138:850-5.
Joffe RT, Sokolov STH. Co-administration of fluoxetine and sumatriptan: the Canadian experience. Acta Psychiatr Scand 1997;95:551-2.
Mathew NT, Tietjen GE, Lucker C. Serotonin syndrome complicating migraine pharmacotherapy. Cephalalgia 1996;16:323-7.
Fleishaker JC, Ryan KK, Carel BJ, Azie NE. Evaluation of the potential pharmacokinetic interaction between almotriptan and fluoxetine in healthy volunteers. J Clin Pharmacol 2001;41:217-23.
(Geen onderwerp)
Het advies dat Le Comte en Wensveen geven, is in overeenstemming met datgene dat wij in het Farmacotherapeutisch kompas vonden. De genoemde interacties van sumatriptan met fluoxetine en sertraline zijn wij ook tegengekomen. Echter, wij vonden geen melding van het vóórkomen van het serotoninesyndroom bij de combinatie paroxetine en sumatriptan. Omdat beide geneesmiddelen vaak in de Nederlandse praktijk worden voorgeschreven, wilden wij hier melding van maken.