Dames en Heren,
Postoperatieve pijn en zwakte in de schouder-armregio wordt vaak toegeschreven aan een mechanisch veroorzaakt perifeer zenuwletsel. Niet zelden worden anesthesisten of chirurgen hiervoor verantwoordelijk gesteld. Echter, soms ten onrechte. In deze klinische les willen wij aan de hand van vier ziektegeschiedenissen illustreren dat een andere aandoening voor de klachten verantwoordelijk kan zijn.
Patiënt A, een 66-jarige gepensioneerde vrachtwagenchauffeur, onderging een colectomie in verband met een colitis ulcerosa. Hij had daarbij acht uur met zijn armen in zijwaartse steunen gelegen. Daags na de operatie klaagde patiënt over hevige pijn in de rechter schouder en krachtsverlies van de rechter arm. De scherpe pijn verdween binnen enkele dagen spontaan.
Tien weken na het ontstaan van de klachten zagen wij de patiënt op verzoek van de chirurg op onze polikliniek. Neurologisch onderzoek toonde krachtsvermindering van de rechter arm: exorotatie graad 3, abductie graad 4, elleboogextensie graad 4, vingeradductie graad 4 en…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Haag, augustus 2003,
Trip et al. (2003:1573-6) beschrijven dat de (sub)acute plexus-brachialisontsteking zich kenmerkt door hevige pijn, en ook postoperatief voorkomt zonder dat er sprake is van een bijkomend traumatisch of chirurgisch letsel. Een typisch kenmerk voor deze postoperatief optredende plexusontsteking is een pijnvrij interval van een paar dagen. Dit interval zou niet optreden bij chirurgische of traumatische beschadiging van een zenuw of plexus, waarbij de pijn wel direct postoperatief optreedt. In dit verband lijkt het nuttig erop te wijzen dat postoperatieve neuropathische pijn, bijvoorbeeld fantoompijn na amputatie, na opoffering van takken van de plexus cervicalis bij een halsklierdissectie of van de N. intercostobrachialis bij okselklierdissectie voor een mammacarcinoom, ook veelal een pijnvrij interval heeft.1 2 De pijn is daarbij gelokaliseerd in het verzorgingsgebied van de traumatisch beschadigde of doorsneden zenuw. De duur van het pijnvrije interval kan variëren van een paar dagen tot een paar weken of zelfs langer, en hangt mogelijk samen met de tijd die nodig is voor vorming van een neuroom, en vandaaruit optredende spontane prikkelvorming (zo'n 20% van de chirurgische zenuwletsels wordt gevolgd door neuropathische pijn). Deze pijn is meestal wel minder hevig dan de pijn horend bij een (sub)acute neuritis van de plexus brachialis.
Nikolajsen L, Ilkjaer S, Kroner K, Christensen JH, Jensen TS. The influence of preamputation pain on postamputation stump and phantom pain. Pain 1997;72:393-405.
Portenoy RK. Diagnosis of cancer pain syndromes. In: Field HS, editor. Pain syndromes in neurology. Londen: Butterworth; 1990. p. 252.
(Geen onderwerp)
Maastricht, september 2003,
Wij danken collega Vecht voor zijn kanttekening dat er ook na een chirurgisch zenuwletsel een pijnvrij interval kan zijn. Terwijl dat interval bij neuralgische amyotrofie slechts uren tot enkele dagen pleegt te zijn,1 is dat bij traumatische letsels doorgaans langer, hetgeen, zoals Vecht in zijn reactie suggereert, zou kunnen samenhangen met de tijd die nodig is voor neuroomvorming. Bij neuralgische amyotrofie pleegt de pijn vanaf het begin hevig te zijn en zelden langer aan te houden dan één tot drie weken. Bovendien is die pijn niet noodzakelijkerwijs gelokaliseerd in het operatiegebied of in het verzorgingsgebied van de in of nabij het operatieterrein verlopende zenuwen. Tenslotte is er bij neuralgische amyotrofie meestal ook een tweede interval, namelijk tussen het optreden van de pijn en het snel ontstaan van, vaak prominente, lokale zwakte en spieratrofie.
Malamut RI, Marques W, England JD, Sumner AL. Postsurgical idiopathic brachial neuritis. Muscle Nerve 1994;17:320-4.