Neuropathische pijn; oorzaken en behandeling

Heerlen, mei 1992,

Met belangstelling las ik het artikel van Dellemijn en Vecht (1992;819-22). Bij de beschrijving van de behandeling van neuropathische pijn viel op dat de auteurs geen melding maakten van het gebruik van capsaïcine-crème bij de behandeling van postherpetische neuralgie. Het middel veroorzaakt een depletie van substance P, waardoor na een aantal dagen verlichting van de pijn kan optreden. Capsaïcine, een alkaloïde afkomstig uit ‘Spaanse peper’, is reeds voor diverse vormen van neuralgische pijn uitgetest met wisselend resultaat.1-3 In 1989 is een dubbelblind gerandomiseerd onderzoek naar de werking van het middel gepubliceerd, waarin een gunstig resultaat gemeld werd bij postherpetische neuralgie.4 In dit tijdschrift verschenen in 1990 hierover reeds een referaat en een corrigerende brief.56

In de Verenigde Staten is capsaïcine-crème als specialité verkrijgbaar: Zostrix (capsaïcine-crème 0,025%), met als indicatie postherpetische neuralgie, en Axsain (capsaïcine-crème 0,075% ) voor pijnlijke diabetische neuropathie. Over dit laatstgenoemde preparaat en het genoemde indicatiegebied is minder bekend dan over het eerste. Alhoewel enkele succesvolle behandelingen met capsaïcine-crème 0,025% bij diabetische neuropathie beschreven zijn,7 waarschuwen anderen voor het gebruik hiervan bij deze indicatie.8 Aanvankelijk gaf voorschrijving van capsaïcine-crème 0,025% problemen. Inmiddels heeft de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter Bevordering der Pharmacie haar leden over de bereiding ervan voorgelicht.9

Rotterdam, mei 1992,

Wij zijn collega Koehler erkentelijk voor zijn aanvulling over de behandeling met capsaïcine bij neuropathische pijn. Over de behandeling van postherpetische neuralgie met capsaïcine werd tot dusverre slechts in één gecontroleerd onderzoek gerapporteerd.1 Op dit onderzoek is echter wel kritiek mogelijk. Het aanbrengen van capsaïcine-crème veroorzaakt een brandende en bijtende pijn met erytheem en werd vergeleken met een inert placebo. Het is zeer wel mogelijk dat het onvoldoende blinderen het verschil veroorzaakt in pijnintensiteit en het aantal wel of niet responderende patiënten. Het enige gecontroleerde onderzoek met capsaïcine tegen de pijn bij diabetische polyneuropathie vertoont hetzelfde methodologische probleem.2 Max et al. losten dit op door een placebo te kiezen dat dezelfde bijwerkingen heeft als het te testen geneesmiddel. Bij de behandeling van postherpetische neuralgie blijkt de pijnvermindering samen te hangen met de bijwerkingen van het te testen analgeticum.3

In een ander onderzoek wordt gesproken van een matig effect van capsaïcine bij postherpetische neuralgie en wordt de brandende pijn na aanbrengen van de crème door de patiënten als een groot probleem ervaren.4 Dit laatste komt overeen met onze eigen weliswaar beperkte maar teleurstellende ervaringen met capsaïcine. Dit bezwaar kan mogelijk worden ondervangen door het middel minstens 4 keer per dag te appliceren, waarna deze bijwerking na enkele dagen zou verdwijnen.1

Zoals Koehler terecht opmerkt, is het gebruik van capsaïcine bij diabetische neuropathie eveneens omstreden. Gezien de noodzakelijke toepassing op relatief grote en atrofische huidoppervlakken gedurende langere tijd en de gerapporteerde neurotoxiciteit lijkt het te vroeg om capsaïcine op grote schaal voor deze indicatie voor te schrijven. Bovendien leidt de verhoogde pijndrempel voor warmte tot een groter risico van thermische ulcera van de diabetische voet. Wij sluiten ons aan bij de stelling van Bertelsmann dat de veiligheid en de resultaten bij deze indicatie nog onvoldoende zijn onderzocht.5