Beste collega’s,
Wij beschrijven een patiënte met het syndroom van Cushing door de inname van corticosteroïden. Een nauwkeurige anamnese is cruciaal om deze oorzaak te kunnen achterhalen. Soms is de bron iets onverwachts, zoals een ‘natuurlijk’ kruidensupplement.
Ziektegeschiedenis
Patiënte, een 54-jarige vrouw, werd verwezen naar de polikliniek Interne Geneeskunde wegens gewichtstoename met klinische kenmerken van het syndroom van Cushing. In de voorgeschiedenis was zij bekend met insulineafhankelijke diabetes mellitus type 2, carpaletunnelsyndroom, hypertensie, myocardinfarct en lichte COPD waarvoor zij alleen parasympathicolytica gebruikte. Hoewel ze semaglutide gebruikte vanwege de diabetes mellitus, was ze in een jaar tijd 8 kg in gewicht aangekomen. Daarnaast bleek de diabetes mellitus slechter gereguleerd met een stijging van de HbA1c-waarde van 49 naar 76 mmol/mol (referentiewaarde: 20-42). De patiënte klaagde over spierpijn over haar gehele lichaam en snel ontstaan van blauwe plekken.
Bij…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Aanvulling
Geachte auteurs,
Het belang van het uitvragen van het gebruik van kruiden en andere exotische mengsels blijft van groot belang in de diagnostiek bij onbegrepen (endocriene) aandoeningen. Uw case report laat dat weer eens goed zien. Wij hebben een zelfde soort ervaring gehad met een patiënte die zich presenteerde met het syndroom van Cushing wat naar enig zoeken bleek te berusten op het gebruik van Sinatren (‘sneltrein’ uit het Indonesisch vertaald, op het sachet stond een sneltrein getekend) waarin hoge doseringen dexamethason met paracetamol was verwerkt. Patiënte gebruikte dit al jarenlang o.a. tegen eczeem en deelde het graag in NL uit aan familie en vrienden, omdat het ‘zo goed werkte tegen van alles’. Zij had helaas reeds ernstig osteoporose met ingezakte wervels ontwikkeld en werd na het staken van de Sinatren zakjes op hydrocortison gezet ivm bijnierschorsinsufficientie.
Dank voor dit interessante case report,
Hgr, Christine Oldenburg
https://www.njmonline.nl/getpdf.php?id=523
Aanvulling op dit artikel
Beste auteurs,
Uw artikel vestigt de aandacht op een belangrijk probleem bij kruidenprodukten. Dit kwam ook al in eerdere publicatie in dit tijdschrift naar voren. (1) Het CBG is sinds 2019 ook actief op dit terrein en heeft in maart 2024 nog een onderzoek op haar website gepubliceerd over het gebruik van kruidenproducten in Nederland. Toen bleek dat bijna 30% van de Nederlanders in het afgelopen jaar kruidenproducten had gebruikt. 72% van deze gebruikers meldde dat niet aan de huisarts. Waarschijnlijk omdat 86% de risico’s als zeer of tamelijk klein inschatte. (2) Daarom denk ik dat vragen naar kruidengebruik een vaste plek in iedere anamnese dient te hebben.
Dit artikel vraagt ook om enige context. Bij deze patiënt gaat het niet zo zeer om de plant Anredera cordifolia, maar juist om de vervuiling met corticosteroïden. Een titel als “ de ziekte van Cushing door een vervuild kruidenmiddel” zou de lading van dit artikel beter dekken. Het gaat hier immers om een kwaliteitsprobleem met dit product. Dat komt regelmatig voor bij plantaardige voedingssupplementen, die verkrijgbaar via internet of in de winkel (3). Gelukkig zijn er ook kruidengeneesmiddelen, die gecontroleerd worden op kwaliteit en dan pas een registratie bij het CBG krijgen. Bij kruidengeneesmiddelen zal dit probleem dus niet voorkomen. Voor meer informatie; kijk op de website van het CBG en gebruik de zoekterm Kruiden of ga naar de website van de EMA en zoek op Committee on Herbal Medicinal Products (HMPC).
1 Kanen BLJ, Perenboom RM. Chronische loodintoxicatie door ayurvedische kruiden. Ned. Tijdschr.Geneeskd. 2005; 149:2893-2896
2 https://www.cbg-med.nl/actueel/nieuws/2024/03/11/weinig-kennis-over-invloed-van-kruidenmiddelen-op-medicijnen
3 Gaspar DP, Lechtenberg M, Hensel A. A quality assessment of Bilberry Fruits and Bilberry-containing dietary Supplements. J. Agric.Food Chem (2021) 69, 2213-2225.
Cushing syndroom
Hoogsteen stelt voor de titel van deze casus te verbeteren. Hij heeft gelijk dat deze titel voor verbetering c.q. precisering vatbaar is, maar hij komt vervolgens met opnieuw een onjuist voorstel. De diagnose'
'ziekte van Cushing' slaat op de gevallen waarin overproductie van ACTH in de hypofyse de oorzaak is van de kwaal. Bij perifere overproductie van steroiden, exogeen of in een bijnierschorsadenoom, verdient de term 'syndroom' de voorkeur.