Verminderd cognitief functioneren van patiënten met een laaggradig glioom: samenhang met de tumorlokalisatie, de bestraling en het gebruik van anti-epileptica

To determine the effects of radiotherapy and other medical interventions on cognitive functioning in patients with a low-grade glioma (LGG).

Design

Cross-sectional study.

Method

A total of 195 LGG patients, of whom 104 had received radiotherapy 1-22 years previously, were compared to 100 patients with a low-grade haematological malignancy and 195 healthy controls. The analysis was aimed at differentiating between the effects of the tumour (disease duration, lateralisation) and treatment effects (neurosurgery, radiotherapy, use of anticonvulsants) on cognitive function and the relative risk of cognitive disability.

Results

LGG patients had lower performance levels in all cognitive domains than haematological patients and performed even worse when they were compared to healthy controls. Radiotherapy was associated with poorer cognitive functioning; however, cognitive disability was found only in patients receiving fractional doses exceeding 2 Gy. The use of anticonvulsants was strongly associated with disorders in the area of attention and planning functions.

Conclusion

In this study, the tumour itself was the most damaging factor with respect to cognitive function and radiotherapy was associated with cognitive disability only if elevated fractional doses were used. Epilepsy or the use of anticonvulsants was also associated with diminished cognitive functioning.

Samenvatting

Doel

De gevolgen van radiotherapie en andere medische interventies op het cognitief functioneren bepalen bij patiënten met een laaggradig glioom.

Opzet

Dwarsdoorsnedeonderzoek.

Methode

195 patiënten met een laaggradig glioom, van wie 104 1-22 jaar tevoren met radiotherapie waren behandeld, werden vergeleken met 100 patiënten met een laaggradige hematologische maligniteit en met 195 gezonde vrijwilligers. Analyse was gericht op het onderscheid tussen de invloed van tumorfactoren (ziekteduur en lateralisatie) en behandelfactoren (neurochirurgie, radiotherapie en anti-epilepticagebruik) op de cognitieve functies en het relatieve risico op een cognitieve handicap.

Resultaten

Patiënten met een laaggradig glioom presteerden in vergelijking tot hematologische patiënten lager in alle cognitieve domeinen en presteerden nog slechter als zij werden vergeleken met gezonde vrijwilligers. Behandeling met radiotherapie hing samen met een slechter cognitief functioneren, hoewel een cognitieve handicap alleen gevonden werd bij patiënten die behandeld werden met fractiedoses van meer dan 2 Gy. Gebruik van anti-epileptica hing sterk samen met stoornissen op het gebied van de aandachts- en planningsfuncties.

Conclusie

In deze studie was de tumor zelf de schadelijkste factor voor het cognitief functioneren en ging radiotherapie alleen samen met een cognitieve handicap als hoge fractiedoses werden gebruikt. Ook epilepsie of anti-epilepticagebruik hield verband met verminderd cognitief functioneren.