Samenvatting
- In Nederland zijn naar schatting 100.000-400.000 personen met een polyneuropathie. Polyneuropathie kan veel verschillende oorzaken hebben, waarvan diabetes mellitus de meest voorkomende is.
- De richtlijn ‘Polyneuropathie’ is gericht op de diagnostiek die bij patiënten met klachten of verschijnselen van polyneuropathie moet worden verricht om de oorzaak van de polyneuropathie te achterhalen. Na een goede anamnese en standaard neurologisch onderzoek kan de diagnose ‘polyneuropathie’ met grote waarschijnlijkheid worden gesteld.
- Elektrofysiologisch onderzoek is vooral van belang voor de verdere classificatie in een axonale of een demyeliniserende vorm van de polyneuropathie. Deze subclassificatie is belangrijk omdat hiermee het zoeken naar een behandelbare oorzaak van de polyneuropathie wordt vergemakkelijkt.
- De meeste polyneuropathieën hebben een langzaam progressief beloop. Een afwijking van het te verwachten klinische beloop is altijd een reden om de patiënt te verwijzen naar een neuroloog en om nadere diagnostiek te verrichten.
- Een diagnostisch stroomdiagram is ontworpen als leidraad voor een adequate en snelle diagnostiek naar de oorzaak van een polyneuropathie.
- Voor pijnlijke polyneuropathie zijn amitriptyline en carbamazepine bewezen effectief en zijn ze de middelen van eerste keus, behalve bij hiv-gerelateerde polyneuropathie: daarbij is alleen lamotrigine bewezen effectief.
Ned Tijdschr Geneeskd. 2007;151:1566-73
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Duivendrecht, juli 2007,
Van Doorn geeft een lezenswaardig overzicht hoe met polyneuropathie om te gaan in de praktijk (2007:1566-73). Uit tabel 1 blijkt dat diabetes mellitus de meest voorkomende oorzaak van polyneuropathie is en vitaminedeficiëntie de minst voorkomende, althans bij patiënten die de polikliniek Neurologie bezoeken. Bij de oorzaak toxiciteit blijft het gebruik van vitaminen en mineralen ongenoemd. Zoals bekend worden op grote schaal vitaminen geslikt, vooral door gezonde personen. Een dragee vitamine B-complex op recept bevat tegenwoordig al 100% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) van de totale reeks (B1, B2, B3, B5, B6, B11 en B12) en bovendien adviseert de bijsluiter 1 tot 3 dragees per dag. Ook wanneer men de vitamine B-inname met de voeding niet meerekent, kunnen dus al toxische waarden bereikt worden, ondanks het wateroplosbaar karakter van vitamine B.
Eerder beschreven De Kruijk en Notermans in dit tijdschrift 2 ziektegeschiedenissen waarbij het neurotoxische effect van met name vitamine B6 zeer waarschijnlijk was.1 Het stoppen van het gebruik van het vitaminepreparaat deed het beeld van polyneuropathie volledig verdwijnen.
Het expliciet vragen naar dagelijks vitaminegebruik sluit goed aan bij het advies van Van Doorn om terughoudend te zijn met het aanvragen van uitgebreide diagnostiek. Dit geldt niet alleen voor neuropathie, maar in feite bij iedere onbegrepen klacht.
Kruijk JR de, Notermans NC. Gevoelsstoornissen veroorzaakt door multivitaminepreparaten. [LITREF JAARGANG="2005" PAGINA="2541-4"]Ned Tijdschr Geneeskd. 2005;149:2541-4.[/LITREF]
(Geen onderwerp)
Rotterdam, september 2007,
Collega Uijtenbogaart geeft aan dat niet alleen een vitaminedeficiëntie, maar ook overmatig vitaminegebruik (met name van vitamine B6) een polyneuropathie kan veroorzaken.1 In de richtlijn ‘Polyneuropathie’ wordt aanbevolen om bij vermoeden van een polyneuropathie op een gestructureerde wijze de anamnese af te nemen en tenminste te vragen naar sensibele, motorische en autonome klachten, naar de verdeling van deze klachten en naar problemen met de coördinatie. In de anamnese moet verder worden gevraagd naar aanwijzingen voor systeemziekten zoals diabetes mellitus, maar ook naar gebruik van alcohol en van geneesmiddelen die een polyneuropathie kunnen geven (www.fk.cvz.nl).2 Zoals Uijtenbogaart terecht opmerkt, moet actief gevraagd worden naar vitaminegebruik, aangezien dit door de patiënt meestal niet als medicijngebruik wordt gezien. Hoe vaak overigens een puur sensibele polyneuropathie bij overmatig vitamine B6-gebruik precies voorkomt, is niet goed bekend.
Kruijk JR de, Notermans NC. Gevoelsstoornissen veroorzaakt door multivitaminepreparaten. [LITREF JAARGANG="2005" PAGINA="2541-4"]Ned Tijdschr Geneeskd. 2005;149:2541-4.[/LITREF]
Farmacotherapeutisch kompas. Diemen: College voor zorgverzekeringen; 2007.