Potentieel ouderschap voor mensen met een verstandelijke beperking; de rol van de arts

- What responsibilities and options do physicians have regarding contraception, pregnancy and parenthood in people with mental disability? The issue encompasses the assessment of parenting capability and mental competence, and options for supporting responsible parenthood and preventing irresponsible parenthood.

- Parenting capability is a combined trait of both parents. Family and friends may support that capability.

- According to a recent description, parenthood is ‘good enough’ when there are no indications for neglect or abuse, and when there is no involvement of the Child Care and Protection Board.

- Mental competence regarding pregnancy signifies that the person involved can understand and weigh the consequences of pregnancy for themselves and others, including the future child.

- If parenthood is likely to be irresponsible and the person is sexually active and refuses contraception, a physician has three options: persuasion, pressure or coercion. The latter is legally allowed only in cases of mental incompetence.

- People with mental disability will continue to have children, regardless of whether their environment considers it responsible. Although informal caregivers will provide the primary support in this situation, adequate professional support is desirable.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:1234-8

Samenvatting

- Wat zijn de verantwoordelijkheden en de mogelijkheden van artsen rond anticonceptie, zwangerschap en ouderschap bij mensen met een verstandelijke beperking? Aan de orde zijn het vaststellen van ouderschapscapaciteiten en wilsbekwaamheid en de mogelijkheden om verantwoord ouderschap te ondersteunen en onverantwoord ouderschap te voorkomen.

- Ouderschapscompetentie is een gezamenlijk kenmerk van beide ouders. De directe omgeving speelt een belangrijke rol.

- Recent is ouderschap als ‘goed genoeg’ beschreven wanneer er geen aanwijzingen zijn voor verwaarlozing of mishandeling en er geen bemoeienis is van de Raad voor de Kinderbescherming.

- Wilsbekwaamheid ter zake van het krijgen van kinderen houdt in dat de betrokkene de consequenties ervan voor zichzelf en anderen, onder wie het toekomstige kind, kan begrijpen en afwegen.

- Wanneer ouderschap onverantwoord is en de betrokkene seksueel actief is en geen anticonceptie wil heeft de arts 3 mogelijkheden: indringende ontmoediging, drang en dwang. De laatste mogelijkheid is wettelijk alleen toegestaan bij wilsonbekwaamheid.

- Mensen met een verstandelijke beperking zullen kinderen blijven krijgen, ook als de omgeving dit niet verantwoord vindt. Hoewel mantelzorg in deze situatie veelal de primaire ondersteuning zal leveren, is adequate professionele ondersteuning gewenst.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:1234-8