Onafhankelijk, multidisciplinair en betrouwbaar

Patiënten met een verstandelijke beperking: 10 tips

Klinische praktijk
Elke E. Baars
Lotte J. van Beek
Dieuwerke R. Dijk
Dianne A. Nijman
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2020;164:D4904
Abstract
Abstract
Sluiten
Patients with intellectual disabilities
  • Almost all physicians see patients with intellectual disabilities in their practices.
  • There are still health disparities between people with intellectual disability and the general population.
  • Consultations with this group of patients can be challenging, but there are ways to improve on them.
  • Take your time when it comes to communicating with patients with intellectual disabilities, adapt language use and make use of visual aids.
  • People with intellectual disabilities and complex care needs can be referred to intellectual disability physicians (AVG in Dutch) or syndrome-specific outpatient clinics.

Conflict of interest and financial support: none declared.

Samenvatting

  • Bijna iedere arts ziet in zijn of haar praktijk patiënten met een verstandelijke beperking.
  • De gezondheid van mensen met een verstandelijke beperking loopt nog steeds achter bij die van de algemene bevolking.
  • Een consult met deze groep patiënten verloopt vaak moeizamer dan met andere patiënten, maar er zijn verschillende manieren om het consult beter te laten verlopen.
  • Neem de tijd voor het contact met patiënten met een verstandelijke beperking, pas het taalgebruik aan en gebruik visuele ondersteuning.
  • Mensen met een verstandelijke beperking en een complexe zorgvraag kunnen verwezen worden naar een arts voor verstandelijk gehandicapten (AVG) of een syndroomspecifieke polikliniek.
Artikelinformatie
Aanvaard op

Citeer dit artikel als

Ned Tijdschr Geneeskd. 2020;164:D4904
Vakgebied
Huisartsgeneeskunde
Zorg verstandelijk gehandicapten
Auteursinformatie

Ipse de Bruggen, Zwammerdam: E.E. Baars, MSc, arts verstandelijk gehandicapten in opleiding. Koraal, locatie St. Anna, Heel: L.J. van Beek, MSc, arts verstandelijk gehandicapten. Vanboeijen, locaties Assen en Meppel: D.R. Dijk, MSc, arts verstandelijk gehandicapten in opleiding (tevens: UMC Groningen, afd. Genetica). Huisartsenpraktijk Nieuwveen, Nieuwveen: drs. D.A. Nijman, huisarts.

Contact E. Baars (elke.baars@ipsedebruggen.nl)

Belangenverstrengeling

Belangenconflict en financiële ondersteuning: geen gemeld.

Auteur Belangenverstrengeling
Elke E. Baars ICMJE-formulier
Lotte J. van Beek ICMJE-formulier
Dieuwerke R. Dijk ICMJE-formulier
Dianne A. Nijman ICMJE-formulier
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG

Ook interessant

Reacties

Louwrens
boomsma

Beste Collegae,

Het artikel van Baars et al (D4904) met praktische tips voor omgaan met patienten met een verstandelijke beperking is zeer lezenswaardig. Als huisarts die werkzaam was bij een aantal instellingen heb ik een aantal suggesties:

- In het geciteerde naslagwerk van Braam wordt de communicatie-triade genoemd tussen arts- patient en begeleider. Familie is niet altijd bij het consult aanwezig en wordt vaak indirect betrokken door de begeleider. Spreek af wie de familie informeert en betrek deze actief bij besluitvorming. Dat voorkomt veel misverstanden.

- Overigens adviseren de auteurs de eerste 39 bladzijden van dit naslagwerk, maar het daaropvolgende hoofdstuk over (lichamelijk) onderzoek is voor de practiserende arts zeker zo relevant. Hier komt ook ook de jaarlijkse health watch ter sprake; jammer genoeg is daar digitaal geen link aan toegevoegd om een snel overzicht te krijgen. Denk bijvoorbeeld aan de items van een jaarlijkse controle bij patienten met het syndroom van Down.

- Bij deze patientengroep houdt de huisarts zich vooral bezig met de lichamelijke aspecten maar gezien de impact op gedrag is advies van de AVG zeer zinvol. Met de recente wetgeving over Zorg en Dwang geldt dat nog sterker. Er is door de LHV een samenwerkingsovereenkomst opgesteld tussen beide verenigingen welke afspraken huisarts en AVG kunnen maken om de samenwerking te bevorderen ( zie www.lhv.nl/producten).

- Door het NHG is een leergang ontwikkeld om huisartsen vertrouwder te maken met de omgang met de patienten met een verstandelijke beperking. Deze is zeer positief beoordeeld. zie www.nhg.org/leergang.

Het omgaan met verstandelijk beperkten en hun begeleiders heeft mij veel voldoening gegeven en met de aangegeven tips zullen collegae zeker hun voordeel doen.

Louwrens Boomsma, voormalig huisarts Bartimeus en Amerpoort

Beste collega Boomsma,

Hartelijk dank voor uw aanvullingen. Wij kunnen ons vinden in uw suggesties en denken dat deze ook voor andere collega’s waardevol kunnen zijn. Ten aanzien van uw tweede punt willen wij u wijzen op het kader met aanvullende informatie. Hierin staat een link beschreven waar u de items van een jaarlijkse controle (health watch) kunt vinden. 

namens de auteurs,

Elke Baars, arts verstandelijk gehandicapten in opleiding