Overgewicht en obesitas bij jonge kinderen (0-4 jaar): gedrag en opvattingen van ouders

Description of unhealthy behaviour and views regarding nutrition, physical exercise and education in families with young children, in relation to specific groups with a high risk of overweight.

Design

Cross-sectional study.

Method

In wellbaby clinics for infants and toddlers in various sites in the Netherlands 534 parents were requested to fill in questionnaires on nutrition, physical exercise and education. Enquiry into background characteristics took place and several hypotheses were tested. Using a bivariate and multivariate analysis each hypothesis was examined with regard to linkage of the answers to specific high-risk groups.

Results

73 (390 parents) responded. Overweight was found in 15 of the 2-4-year-olds, this included 3.7 with obesity. Relatively often, parents held views and showed behaviour characteristic of an unhealthy lifestyle for young children. For example, approximately 1 out of 7 families was not used to having breakfast. 43 of the respondents considered sweetened milk products approprite substitutes for milk and 39 of the children always had soft drinks at their disposal. One fifth of the parents indicated that they did not have enough time to go out with their child. Approximately 1 out of 10 toddlers aged 2-4 years had a TV in their own room; 22 were allowed to determine whether they wanted to watch TV or not and 9 were allowed to decide how long they watched. Such specific high-risk behaviour was seen in particular in families with non-western mothers, mothers with a low level of education or mothers living on social security. Regular use of child care or a nursery seemed to have some protective effect.

Conclusion

In families with children aged 0-4 years, behaviour patterns related to overweight at a later age were frequently observed. In view of the increased incidence of overweight and obesity in young children, initiation of research aimed at optimisation of education is warranted, which should include special attention for the behaviour of parents with regard to 5 spearheads: breast-feeding, more outside play and more physical exercise, a regular wholesome breakfast, less consumption of sweetened drinks and less TV and computer use. Implementation of interventions in young age groups is able to prevent the development of unhealthy lifestyle and childrearing styles.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:324-30

Samenvatting

Doel

Beschrijven van risicogedrag en opvattingen over voeding, beweging en opvoeding in gezinnen met jonge kinderen, in relatie tot specifieke risicogroepen voor overgewicht.

Opzet

Dwarsdoorsnedeonderzoek.

Methode

Op consultatiebureaus voor zuigelingen en peuters verspreid over het land werden 534 ouders benaderd voor het invullen van vragenlijsten over voeding, beweging en opvoeding. Er werd gevraagd naar achtergrondkenmerken en ook werd een aantal stellingen getoetst. Via een bivariate en multivariate analyse werd per stelling onderzocht of de antwoorden gekoppeld waren aan specifieke risicogroepen.

Resultaten

De respons bedroeg 73 (390 ouders). Bij 15 van de 2-4-jarigen was er sprake van overgewicht, inclusief 3,7 met obesitas. De ouders hadden relatief vaak opvattingen en gedragingen die kenmerkend zijn voor een ongezonde leefstijl van jonge kinderen. Zo was men in 1 op de 7 gezinnen niet gewend om te ontbijten. Van de respondenten beschouwde 43 gezoete melkdrank als een goede vervanger voor melk en had 39 van de kinderen altijd frisdrank binnen handbereik. Een vijfde van de ouders gaf aan niet voldoende tijd te hebben om met hun kind naar buiten te gaan. Ongeveer 1 op de 10 peuters van 2-4 jaar had een tv op de eigen kamer; 22 mocht zelf bepalen of hij of zij tv keek en 9 hoelang dat gebeurde. Vooral in gezinnen met niet-westerse moeders, laagopgeleide moeders of moeders met een uitkering kwamen deze specifieke risicogedragingen frequenter voor. Het gebruikmaken van kinderopvang of peuterspeelzaal leek op enkele punten beschermend te werken.

Conclusie

In gezinnen met kinderen van 0-4 jaar kwam frequent gedrag voor dat op latere leeftijd in verband staat met overgewicht. Gezien de toename van overgewicht en obesitas bij jonge kinderen is het starten van onderzoek waarin opvoeding wordt geoptimaliseerd gerechtvaardigd, met speciale aandacht voor het gedrag van ouders ten aanzien van 5 speerpunten: borstvoeding, meer buiten spelen en bewegen, regelmatig en goed ontbijten, minder consumeren van gezoete drank en minder tv-kijken en computeren. Door interventies in te zetten bij jonge leeftijdsgroepen kan worden voorkomen dat ongezonde leef- en opvoedingsstijlen ontstaan.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:324-30