Niet nekkramp, maar septische shock als schrikbeeld acute meningokokkenziekte

- The symptoms and clinical course of meningococcaemia in 14 cases are described; 10 patients died; in one of the four survivors amputations were inevitable for necrosis of hands and feet. The foremost symptoms at the first time that a doctor was contacted were fever, lethargy, petechiae and purpura. The fulminant course is shown by the high number of resuscitation at the time of admission or in the first hours after admission, and by the time between first symptoms and death.

The mortality of meningococcaemia is mostly not due to meningitis. Most patients die of septic shock even before signs of meningitis can develop. The early signs of meningococcaemia are not those of meningitis, but those of sepsis. Meningism and headache are rare symptoms. The severest symptoms are fever and lethargy, in combination with petechiae and purpura. The fulminant course of the disease requires immediate admission. Treatment of infection and septic shock may be lifesaving.

Samenvatting

In de periode januari 1988 tot en met februari 1989 werden 14 patiënten opgenomen wegens meningokokkensepsis, van wie 10 personen zijn overleden. Bij één van de 4 patiënten die herstelden, ontstond necrose van handen en een voet. De meest voorkomende ziekteverschijnselen bij het eerste contact met een arts waren algemene malaise, koorts, sufheid, petechiën en (of) purpura fulminans. Het foudroyante beloop wordt geïllustreerd door het grote aantal reanimaties bij opname of kort daarna en door de korte tijdsduur tot overlijden.

De sterfte aan meningokokkeninfectie wordt zelden veroorzaakt door de meningitis. Patiënten overlijden meestal aan de septische shock, nog voordat zich het klinische beeld van meningitis heeft ontwikkeld. De alarmerende symptomen van een meningokokkeninfectie zijn dan ook niet die van de meningitis, maar van de sepsis. Nekstijfheid en hoofdpijn komen weinig voor. De alarmerende symptomen zijn: koorts en sufheid, in combinatie met petechiën en (of) purpura fulminans. Het ziektebeeld kent een zeer foudroyant beloop, zodat acute opname geïndiceerd is. Directe behandeling gericht op de infectie en de septische shock is van levensbelang.