Steeds meer opleidingen bieden hun aiossen coachingsgesprekken aan om uitval te voorkomen. De eerste studie naar de effectiviteit hiervan lijkt veelbelovend. Tijd om iedere arts in wording op die manier te gaan begeleiden? ‘Het is als morfine voor een hoofdpijntje.’
Elke 2 weken gaat internist in opleiding Lidewei van Rijn (vierdejaars) naar haar coach. Al jaren. ‘Mijn leven raast voorbij. De dagen in het ziekenhuis zijn lang en volgepland, en met twee kinderen thuis gaat de hectiek daar door.’ De coachingsgesprekken bieden de broodnodige reflectie: ‘Hoe is de balans tussen werk, gezin, en mijn sociale leven? Zijn er signalen dat ik overbelast ben?’
Ook bespreekt Van Rijn werksituaties die haar bezighouden: een conflict met een collega of een moeilijke interactie met een patiënt. ‘Ik toets: heb ik integer gehandeld? Hoe kwam ik over?’ Het helpt Van Rijn in haar ontwikkeling. ‘In de loop van jaren heb ik me beter leren uiten, rustig en professioneel. Ik denk dat dat me een betere arts maakt.’ Het maakt haar in ieder geval een arts die goed in haar vel zit. ‘Ik pieker minder en voel me daardoor minder gestrest.’
Van de aiossen en…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
'Iedere aios een coach?'
Geachte redactie, geachte Marieke Buijs,
Met veel aandacht en plezier heb ik het artikel 'Iedere aios een coach?' gelezen. Als voormalig hoofdopleider van de verslavingsartsen in Nederland heb ik eerder nagedacht over dit onderwerp en heb ik samen met de aios van de derde groep hier ook samen met een van de aios onderzoek naar gedaan.
In 2006 zijn we begonnen met het opzetten van de opleiding tot verslavingsarts. In 2007 ging de eerste groep van start in deze tweejarige opleiding.
Elke aios kreeg in het eerste en tweede jaar 30 uur supervisie van een ervaren psychiater-psychotherapeut. Een van de aios in de derde groep, Dieter Reifenschweiler, heeft in zijn afstudeerscriptie aandacht besteed aan de ervaringen van aios met dit onderdeel van hun opleiding. De scriptie is omgezet in een artikel en gepubliceerd in het tijdschrift Verslaving (zie referentie).
Dieter stelde zich de volgende vragen: 1 Welke knelpunten worden door aiossen bij hun supervisie ervaren? 2 Welke supervisor kenmerken zijn van belang voor de supervisie van aiossen? 3 Welke randvoorwaarden zijn noodzakelijk om het supervisieproces optimaal te laten verlopen? 4 Wat zijn onderwerpen om in de supervisie te bespreken?
De aanbevelingen die we gedaan hebben op basis van zijn onderzoek luidden:
- Selecteer supervisoren met aandacht voor opleiding, ervaring en persoonlijkheid (empathisch, niet-oordelend, integer, interesse). De opleiding kan hierbij behulpzaam zijn, door een opleiding van supervisoren te stimuleren en het supervisieproces periodiek te evalueren met gevalideerde vragenlijsten.
- Geef vooraf goede uitleg over supervisie, waarbij de opleiding een supervisie handleiding samenstelt en goed introduceert bij aanvang van de opleiding.
- Evalueer tussentijds in een gesprek tussen aios, supervisor en praktijkbegeleider.
- De opleiding voorziet in een klachtenprocedure.
- Zorg dat werkbegeleiding en supervisie gescheiden blijven en dat de supervisor geen beoordelende rol krijgt.
- Zorg dat de supervisor geen hiërarchische verhouding tot de supervisant heeft.
Het leek me de moeite waard ons werk van 10 jaar geleden onder de aandacht van de redactie en de auteur van het recente artikel te brengen. Wellicht geeft het voor onderzoek naar het fenomeen van supervisie en/of coach impulsen voor verder onderzoek.
Reifenschweiler D; De Jong CAJ; Van Nispen tot Pannerden AM. Psychotherapeutic supervison in the training for Addiction Medicine [Supervisie in de opleiding tot Master in Addiction Medicine]. Verslaving. 2013(3):20-31