Het verband tussen klinische toestand en kwaliteit van leven bij hemodialysepatiënten; een klinimetrisch onderzoek

– To gain more insight into the quality of life of chronic haemodialysis patients, a clinimetric study was performed in 60 patients treated in a centre for active haemodialysis: Diatel, Amsterdam. The value of a number of objective and subjective test methods was also analysed. The mean age was 52 years, 57 were males and the mean time on dialysis treatment was 68 months. The objective tests were the Karnofsky index, the Active Clinical Problems Score and the Chemistry Abnormality Score. The data were obtained from the physician in charge and the medical record of the patient. The subjective information was gained during an interview based on the following tests: the Complaints score, Affect Balance Scale, Index of Well-being and Nottingham Health Profile.

The physical condition of the patients depended on both age and comorbidity and was generally good; 6 of the patients had a Karnofsky score of ≤ 60. For the Index of Well-being patients scored lower than healthy people (p < 0.01). The level of this index depended on age, employment and civil status. The subjective tests were significantly interrelated, the objective tests also but to a lesser extent. No correlations were found between the objective status of the patient and his emotional well-being. In conclusion, active haemodialysis patients appeared to have a fairly good quality of life. Of all tests the Affect Balance Scale, the Index of Well-being and the Complaints score were found to be the most useful, probably also for future longitudinal research.

Samenvatting

Teneinde inzicht te verkrijgen in de kwaliteit van leven van chronische hemodialysepatiënten werd een transversaal klinimetrisch onderzoek verricht bij 60 patiënten van het Diatel te Amsterdam, een centrum voor actieve dialyse. Hierbij werd tevens getracht inzicht te verkrijgen in de bruikbaarheid van de verschillende objectieve en subjectieve meetmethoden.

De gemiddelde leeftijd was 52 jaar, 57 was man en de gemiddelde dialyseduur bedroeg 68 maanden. Als objectieve tests werden de Karnofsky-score, de ‘active clinical problems score’ en de ‘chemistry abnormality score’ gebruikt. Deze werden ingevuld met behulp van de behandelend arts en aan de hand van de status van de patiënt. De subjectieve gegevens werden verzameld tijdens een interview gebaseerd op de volgende tests: klachtenprofiel, ‘affect balance scale’, ‘index of well-being’, ‘Nottingham health profile’.

De lichamelijke toestand van de patiënten hing samen met leeftijd en bijkomende ziekten en was over het algemeen goed: bij 6 was de Karnofsky-score ≤ 60. De resultaten op de index of well-being waren slechter dan die van gezonden (p < 0,01). Deze index correleerde met leeftijd, werk- en gezinssituatie. De subjectieve tests toonden onderling significante correlaties. Dit gold ook voor de objectieve tests, zij het minder sterk. Geen correlatie was aantoonbaar tussen de objectieve toestand van de patiënt en zijn emotioneel welbevinden.

Actieve hemodialysepatiënten bleken een redelijke kwaliteit van leven te hebben, die goed objectiveerbaar was. De affect balance scale, de index of well-being en het klachtenprofiel bleken de geschiktste meetinstrumenten te zijn hiervoor. Verder longitudinaal onderzoek is noodzakelijk om de verschillende factoren die bepalend zijn voor kwaliteit van leven nader te specificeren.