Gynaecomastie en infertiliteit bij een man met een niet-palpabele leydigceltumor

- A 35-year-old man and his partner were referred for intracytoplasmic sperm injection treatment (ICSI) because of secondary infertility due to severe oligoasthenoteratospermia. Three years earlier he had presented elsewhere with left unilateral gynaecomastia. A hypertrophic mammary gland had been excised one year later. Histopathological investigation showed benign hypertrophy. One year later he developed gynaecomastia on the other side. Physical examination and incomplete hormonal screening showed no abnormalities. The couple were referred to our tertiary clinic for ICSI treatment. The patient still had unilateral gynaecomastia. Hormonal screening showed not only severe oligoasthenoteratospermia, but also an elevated serum oestrogen level. Scrotal ultrasound revealed a 17 mm mass in his right testicle. Subsequently unilateral orchidectomy was performed. Histology showed a benign Leydig cell tumour for which no further therapy was required. Four months after surgery the gynaecomastia diminished, oestrogen levels became normal and improvement in semen parameters followed. Patients with severe male infertility or gynaecomastia are at a higher risk of developing a testicular neoplasm. Besides history taking, physical examination of breasts and testicles, hormonal screening and scrotal sonography should be performed as some testicular neoplasms are not apparent on palpation.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:1839-43

Samenvatting

Een 35-jarige man en zijn partner werden verwezen voor een behandeling met intracytoplasmatische sperma-injectie (ICSI) vanwege secundaire infertiliteit op basis van ernstige oligoasthenoteratospermie. Drie jaar daarvóór presenteerde patiënt zich elders met links unilaterale gynaecomastie. Een jaar later werd de hypertrofische klierschijf geëxcideerd. Histologisch onderzoek toonde geen maligniteit. Enige tijd later kreeg patiënt gynaecomastie aan de andere zijde. Wederom werden er geen afwijkingen gevonden. Omdat patiënt klachtenvrij was, werd besloten af te wachten. Het paar werd naar ons centrum verwezen voor de ICSI-behandeling. De patiënt had nog steeds unilaterale gynaecomastie. Afgezien van de ernstige oligoasthenoteratospermie had hij een verhoogde oestrogeenspiegel. Echografisch onderzoek van het scrotum liet een verdachte afwijking in de rechter testikel zien van 17 mm diameter. Na unilaterale orchidectomie bleek het te gaan om een benigne leydigceltumor, waarvoor geen adjuvante behandeling noodzakelijk was. Vier maanden na de operatie verminderde de gynaecomastie, normaliseerde de oestrogeenspiegel en verbeterden de semenparameters. Patiënten met een ernstig verminderde spermakwaliteit of gynaecomastie hebben een verhoogd risico op een testistumor. Bij dergelijke patiënten zijn, afgezien van anamnese en lichamelijk onderzoek van mammae en testes, hormonale screening en scrotale echografie geïndiceerd om een eventueel niet-palpabel neoplasma op het spoor te komen.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2006;150:1839-43