Diagnose in beeld

Dit keer een wat bijzonder nummer van uw Tijdschrift. Geen uitgebreide artikelen maar (vrijwel) uitsluitend diagnosen in beeld. Aan de ene kant bedoeld als een beetje luchtigheid zo aan het einde van de meivakantie, aan de andere kant toch ook als serieus onderdeel van onze missie om medische kennis in Nederland zo wijd mogelijk te verspreiden. Elke week weer ontvangt de redactie een groot aantal bijdragen in de rubriek ‘Diagnose in beeld’. Dit is de afgelopen paar jaar zo toegenomen dat wij steeds strenger moeten worden bij de selectie en dat wij minder dan 20 procent van het aanbod in deze categorie voor publicatie kunnen aanvaarden. Veel inzendingen betreffen radiologische beelden en hoewel wij deze zeker koesteren, willen wij ook graag afbeeldingen van ‘de buitenkant’ hebben. Dat kan immers heel interessante plaatjes opleveren die voor iedereen een diagnostische uitdaging zijn.

Elk van ons herinnert zich nog wel het schijnbare gemak waarmee sommige van onze leermeesters een diagnose à vue konden stellen. Zij hadden de patiënt nog niet gezien of ze wisten al wat er aan de hand was. De diagnose was letterlijk in beeld. Voor een beginnend coassistent een boeiende, leerzame maar ook enigszins frustrerende ervaring. Want hoe vaak wilde je dit ook niet kunnen maar lukte het gewoonweg niet? Het antwoord is inmiddels duidelijk: je moet er de nodige ervaring voor hebben. Net zomin als de zogenaamde serendipiteit, zoals Pasteur reeds opmerkte, zich voordoet aan een geest die daar nog niet op voorbereid is, kan men van een onervarene verwachten dat hij of zij makkelijk tot een diagnose à vue komt.

Wij laten in dit nummer van het Tijdschrift dan ook 3 zeer ervaren artsen aan het woord die op hun eigen wijze een aantal aspecten van de diagnose à vue belichten: de neuroloog Rien Vermeulen, de dermatoloog Tamar Nijsten en de huisarts Roger Damoiseaux. Als je hun verhaal leest, wordt duidelijk dat het niet alleen om ervaring gaat. Ook de omstandigheden waaronder het beeld zich presenteert zijn van belang. Soms moet het beeld op enige afstand staan, wil je het zien. En weten we niet allemaal dat je het pas gaat zien als je het doorhebt? De redactie hoopt met dit speciale nummer ook te bereiken dat wij ons weer eens bezinnen op het meest elementaire onderdeel van ons vak: de observatie.