Casus
Een 16-jarig Ethiopisch meisje, dat sinds 4 jaar in Nederland woonde, werd opgenomen ter analyse van een microcytaire anemie, subfebriele temperatuur, verhoogde BSE en algehele malaise. Bij lichamelijk onderzoek werd een mager jong meisje gezien met een bolle buik en demping links in de onderbuik. Bij echografie van het abdomen was ascites te zien, benevens puntvormige echosignalen in een wat hobbelig omentum. In het omentum leken ook meerdere lymfeklieren zichtbaar te zijn. Door de combinatie van deze verschijnselen werd er differentiaaldiagnostisch gedacht aan peritonitis tuberculosa. De mantouxtest had een positieve uitslag. Ascitespunctie leverde exsudaat op met relatief veel lymfocyten…
Artikelinformatie
Aanvaard op
Citeer dit artikel als
Ned Tijdschr Geneeskd. 2002;146:663
Heb je nog vragen na het lezen van dit artikel?
Check onze AI-tool en verbaas je over de antwoorden.
ASK NTVG
(Geen onderwerp)
Den Haag, april 2002,
Gehlen en Van Battum schreven over een 16-jarig Ethiopisch meisje met peritonitis tuberculosa (2002:663). Men voerde bij haar een laparoscopie uit om de, reeds vermoede, diagnose ‘tuberculeuze peritonitis’ te bevestigen, en tevens om materiaal voor kweek en resistentiebepaling te verkrijgen. De getoonde beelden zijn karakteristiek voor de aandoening, en als zodanig een nuttige en leerzame bijdrage aan de rubriek ‘Medische vignetten’. Wij hopen echter niet dat de auteurs met hun casus de indruk willen geven dat laparoscopie het onderzoek van keuze is bij vermoeden van peritonitis tuberculosa.
In ons ziekenhuis, het Medisch Centrum Haaglanden in Den Haag, hebben wij door onze relatief grote allochtone populatie ruime ervaring met de diagnostiek van tuberculose. Wij zijn, net als de auteurs, van mening dat het echografische beeld van peritonitis tuberculosa karakteristiek is. Bovendien kan het echografische onderzoek uitgebreid worden met een echogeleide punctie. Deze punctie dient echter niet uit de ascites genomen te worden, maar uit het verdikte omentum of de vaak aanzienlijk vergrote lymfeklieren. Dit levert in het overgrote deel van de gevallen voldoende materiaal op voor diagnostiek: Ziehl-Neelsen-kleuring, PCR en kweek.1 De meeste puncties worden, zonder lokale verdoving, met een zeer dun naaldje (22 gauge) uitgevoerd. Deze methode is zeker minder invasief dan laparoscopie, waarbij narcose vereist is en waarbij er altijd een klein risico op complicaties is. Hierbij komt nog dat er een verhoogd risico op darmperforatie bestaat wanneer de laparoscopie uitgevoerd wordt bij een al wat langer bestaande peritonitis tuberculosa met uitgebreide adhesievorming.2
Portielje JEA, Lohle PNM, Werf SDJ van der, Puylaert JBCM. Ultrasound and abdominal tuberculosis. Lancet 1995;346:379-80.
Portielje JEA, Werf SDJ van der, Mutsaers JAEM, Lohle PNM, Puylaert JBCM. Peritonitis tuberculosa echografisch te herkennen. [LITREF JAARGANG="1997" PAGINA="89-93"]Ned Tijdschr Geneeskd 1997;141:89-93.[/LITREF]
(Geen onderwerp)
Maastricht, juni 2002,
Wij hebben geenszins de indruk willen wekken dat laparoscopie het onderzoek van keuze is bij peritonitis tuberculosa. Wij hebben geïllustreerd dat tuberculose zich kan manifesteren als peritonitis tuberculosa met een typisch beeld van het peritoneum, waarbij het echobeeld al karakteristiek is – zoals ook bij onze patiënte bleek. Aangezien het aantal allochtonen in onze populatie geringer is en er dus minder ervaring is in de diagnostiek van peritonitis tuberculosa, is men overgegaan tot een laparoscopie. Uw aanvulling laat echter zien dat een echografische punctie een eenvoudiger en veiliger manier is om materiaal af te nemen en de diagnose uiteindelijk te bevestigen.