Diabetes mellitus wordt gekarakteriseerd door een insulinetekort of door biologische onwerkzaamheid van insuline en soms door beide. Insulinebepalingen helpen niet bij het stellen van de diagnose, meting van het bloedsuikergehalte wel. De vraag is dan welk bloedsuikergehalte nog normaal is.
De functie van de ?-cellen wordt bepaald na toediening van een grote hoeveelheid glucose per os of intraveneus. Daartoe wordt, in snel resorbeerbare vorm en binnen 5 minuten, ruwweg een vijfde à een kwart van de totale hoeveelheid eenvoudige en samengestelde koolhydraten die de voeding per etmaal bevat, toegediend. Het verband tussen deze belasting en de fysiologie is ver te zoeken. Het is geen wonder dat de interpretatie van de glucosetolerantietest (GTT) door verschillende onderzoekers alleen gelijkluidend zal zijn als stringente criteria worden aangehouden voor de voorbereiding en uitvoering van het onderzoek. Storende factoren zoals ondervoeding, inactiviteit, roken tijdens de test, een infectieuze, cardiovasculaire of maligne aandoening en gebruik van…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
(Geen onderwerp)
Groningen, mei 1986,
Het advies dat collega Doorenbos geeft in zijn commentaar (1986;851-2), nl. dat in de huisartsenpraktijk een glucosetolerantietest (GTT) geïndiceerd is bij zwangeren met glucosurie lijkt mij verder te gaan dan nodig is. Zoals Lind et al. in een fraai onderzoek hebben aangetoond, bestaat bij meer bij dan de helft van alle gezonde zwangeren intermitterende glucosurie.1 Een op dit verschijnsel gebaseerde screeningstest is onbetrouwbaar en geeft aanleiding tot vele onnodige GTT's, en derhalve tot nodeloze belasting van de zwangere en het laboratorium, met onnodig hoge kosten.
Een incidentele glucosurie hoeft bij een zwangere geen aanleiding te zijn tot het doen van een GTT. Een herhaalde glucosurie kan het vermoeden op een gestoorde koolhydraattolerantie doen rijzen. Ook dat betekent nog niet dat er een GTT moet worden gedaan. Zoals Doorenbos zelf ook aangeeft, is een postprandiale bloedsuikermeting – overigens niet noodzakelijkerwijs 2 uur na de maaltijd – voldoende. Voor de grenswaarden zie de publikatie van Que et al. in dit tijdschrift,2 en ook Lind et al.3
Voor de goede orde: de kans op een afwijkend zwangerschapsverloop bij zwangerschapsdiabetes is verhoogd, maar slechts in geringe mate. Er gaan zelfs stemmen op om de screening op zwangerschapsdiabetes geheel achterwege te laten zolang niet meer bekend is over de omvang en de aard van de risico's.4
Lind T, Hytten FE. The excretion of glucose during normal pregnancy. J Obstet Gynaecol Br Commonw 1972; 79: 961-5.
Que DG, Landman H, Huisjes HJ, Fidler V. De ontbijttest, een eenvoudige methode ter opsporing van diabetes mellitus bij zwangeren. [LITREF JAARGANG="1983" PAGINA="412-6"]Ned Tijdschr Geneeskd 1983; 127: 412-6.[/LITREF]
Lind T, McDougall AN. Antenatal screening for diabetes mellitus by random blood glucose sampling. Br J Obstet Gynaecol 1981; 88: 346-51.
Jarrett RJ. Diabetes mellitus and gestational diabetes. In: Wald NJ, ed. Antenatal and neonatal screening. Oxford: Oxford University Press, 1984: 382-95.
(Geen onderwerp)
Groningen, juni 1986,
In principe zijn collega Huisjes en ik het eens. De verantwoordelijkheid inzake de beslissing dat glucosurie niet op diabetes mellitus berust, ligt echter bij de eerstelijns-geneeskunde. Daar de nierdrempel voor glucose mede afhankelijk is van het bestaan van al dan niet gestoorde nierfunctie, moet deze beslissing genomen worden op grond van één of meer bloedsuikerbepalingen. Of volstaan kan worden met één bloedsuikerbepaling, of dat een belastingstest moet worden gedaan, is arbitrair.