De geschiedenis van het schildwachtklierconcept

- The sentinel lymph node procedure is currently standard care in the treatment of breast cancer. The introduction of this procedure in 1992 would not have been possible without the pioneering discoveries regarding lymph nodes and cancer. The Italian surgeon Gaspar Asellius (1581-1626) visualized the lymphatic vessels of a dog after it had been fed and shortly before dissection. At the end of the 17th century, the French anatomists Lauth and Sappey visualized the lymphatics by injecting deceased criminals with mercury. In 1858, the German pathologist Virchow (1821-1902) launched the theory that lymph nodes act as defensive barriers. He also made the first microscopical illustration of a sentinel lymph node. Gould et al. and Cabañas independently launched the precursors of the current modern sentinel lymph node concept in 1959 and 1977 respectively. Gould et al. were the first people to use the term ‘sentinel node’. Cabañas used lymphangiography for the visualisation of the sentinel lymph node. Controversies about the barrier function of the lymph nodes, the fear of skip metastasis and the difficulties of performing the Cabañas procedure, prevented a breakthrough of this concept. In 1992 Morton et al. rediscovered the valuable sentinel node biopsy concept and introduced blue dye for the investigation of patients with melanoma. The combination of lymphoscintigraphy, intra-operative gamma probe guidance and patent blue further increased the reliability of the sentinel lymph node biopsy procedure. Unnecessary lymph gland dissection procedures with considerable morbidity can be prevented by this procedure.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:38-45

Samenvatting

De schildwachtklierprocedure is tegenwoordig niet meer weg te denken in de behandeling van het mammacarcinoom. Deze techniek kon in 1992 worden geïntroduceerd na een aantal baanbrekende ontdekkingen op het gebied van lymfeklieren en kanker. De Italiaanse chirurg Gaspar Asellius (1581-1626) maakte de lymfevaten zichtbaar bij een hond die kort tevoren gegeten had. Aan het eind van de 17e eeuw visualiseerden de Franse anatomen Lauth en Sappey lymfebanen door middel van het inspuiten van kwik in lijken van overleden misdadigers. De Duitse patholoog Virchow (1821-1902) postuleerde in 1858 de theorie dat lymfeklieren werken als beschermingsbarrière en hij maakte de eerste microscopische illustratie van een schildwachtklier. Gould et al. en Cabañas kwamen onafhankelijk van elkaar met een voorloper van het huidige moderne schildwachtklierconcept in respectievelijk 1959 en 1977. Gould et al. gebruikten voor het eerst de term ‘sentinel node’. Cabañas gebruikte lymfangiografie om de schildwachtklier aan te tonen. Door controversen over de barrièrefunctie van lymfeklieren, de angst voor ‘skip’-metastase en de ingewikkelde procedure van Cabañas duurde het tot 1992 voordat dit waardevolle concept herontdekt werd door Morton et al. Zij gebruikten een blauwe kleurstof bij het onderzoek van patiënten met melanoom. De combinatie van lymfoscintigrafie, intraoperatief gebruik van een gamma-probe en patentblauw heeft de betrouwbaarheid van de schildwachklierbiopsie verder vergroot. Onnodige lymfeklierdissecties met aanzienlijke morbiditeit kunnen worden voorkomen door deze procedure.

Ned Tijdschr Geneeskd. 2008;152:38-45