Consensus antitrombotische profylaxe van vasculaire gebeurtenissen bij patiënten met manifeste atherosclerotische vaatziekte

The consensus on antithrombotic prophylaxis of vascular incidents in patients with manifest atherosclerotic vasculopathy was preceded by a systematic classification of results from relevant articles according to ‘evidential value’: from randomized prospective trials of sufficient quality and size, via less adequate or non-randomized trials to the current opinion in the Netherlands.

The principal advice was to prescribe antithrombotic prophylaxis, mostly acetylsalicylic acid, for patients with manifest atherosclerotic vasculopathy (in head, heart and (or) legs). With regard to the question what drug should be preferred for patients with intermittent claudication, no consensus could be reached for lack of adequate research.

Acetylsalicylic acid is not more effective in higher than in lower doses, but in higher doses it has more side effects; therefore lower doses are preferred: 80-100 mg per day, and for neurological indications, 30 mg or more per day.

Use of coumarin derivates is only to be preferred in patients with atrial fibrillation who have suffered a TIA or a non-crippling cerebral infarction, in patients with atrial fibrillation and a cardiac disorder such as large myocardial infarction or a left ventricular aneurysm, and in patients who have undergone a cardiac valve operation.

Since the proportion of pros and cons of antithrombotic prophylaxis may change during a patient's life, the indication should be reconsidered periodically.

Samenvatting

De consensus over antitrombotische profylaxe van vasculaire gebeurtenissen bij patiënten met manifeste atherosclerotische vaatziekte werd voorafgegaan door een systematische ordening van resultaten uit relevante artikelen naar ‘bewijskracht’: van gerandomiseerd prospectief onderzoek van voldoende kwaliteit en omvang, via minder goede of niet-gerandomiseerde onderzoeken tot de heersende opinie in Nederland.

Het belangrijkste advies was patiënten met manifeste atherosclerotische vaatziekte (in hoofd, hart en (of) benen) antitrombotische profylaxe voor te schrijven, in het algemeen acetylsalicylzuur. Voor patiënten met claudicatio intermittens kon bij gebrek aan goed onderzoek geen consensus worden bereikt ten aanzien van de vraag welk medicijn de voorkeur geniet.

Acetylsalicylzuur is in hogere doseringen niet effectiever dan in lagere doseringen, maar heeft in het eerste geval wel meer bijwerkingen; daarom hebben lagere doseringen de voorkeur: 80-100 mg per dag en voor neurologische indicaties vanaf 30 mg per dag.

Gebruik van cumarinederivaten heeft alleen de voorkeur bij patiënten met atriumfibrilleren die een ‘transient ischaemic attack’ of een niet-invaliderend herseninfarct hebben doorgemaakt, bij patiënten met atriumfibrilleren en een hartaandoening zoals een groot hartinfarct of een linkerkameraneurysma, en bij patiënten die een hartklepoperatie hebben ondergaan.

Omdat de verhouding tussen de voor- en nadelen van antitrombotische profylaxe gedurende het leven kan veranderen, dient de indicatie periodiek te worden heroverwogen.