Samenvatting
Doel
Een inventarisatie van het voorkomen van onvruchtbaarheid of complicaties tijdens de zwangerschap bij patiënten met familiaire mediterrane koorts (FMF) die colchicinetherapie krijgen.
Opzet
Systematisch literatuuronderzoek.
Methode
In PubMed werd gezocht naar Engelstalige artikelen die het effect van colchicine op de voortplanting van proefdieren of mensen beschreven.
Resultaten
Er werden 73 artikelen gevonden, waarvan er 13 aan de inclusiecriteria voldeden. Via kruisreferenties en overleg met mede-auteurs selecteerden wij nog 12 artikelen. Uit deze artikelen bleek dat colchicine de klinische symptomen van FMF en de vorming van amyloïd remt. Er werd geen statistisch significant effect gevonden van colchicinebehandeling op de spermakwaliteit en hormoonconcentraties. Colchicinegebruik gedurende de zwangerschap leverde geen ernstige complicaties op. Zowel mannen als vrouwen met FMF die met colchicine werden behandeld, hadden uiteindelijk een hogere kans om vruchtbaar te blijven.
Conclusie
Volgens de geselecteerde literatuur heeft colchicinegebruik geen aangetoond negatief effect op de voortplanting. Onbehandeld kan FMF wel leiden tot infertiliteit door amyloïddepositie in de testes en ovaria. Patiënten met FMF kunnen gedurende de reproductieve fase van hun leven veilig colchicine blijven gebruiken.
Artikelinformatie
Colchicine bij FMF
Zeer goed dat er opnieuw (1) aandacht wordt besteed aan colchicine bij familiaire mediterrane koorts (FMF). Het is echter jammer dat de auteurs niet expliciet vermelden dat hun conclusie “Het is belangrijk dat behandeling met colchicine ook in de reproductieve periode bij zowel mannen als vrouwen met FMF en een actieve zwangerschapswens wordt aanbevolen of gecontinueerd” diametraal staat tegenover datgene wat het Farmacotherapeutisch Kompas, dat iedere arts dagelijks kan raadplegen http://www.fk.cvz.nl , over het medicament schrijft. In dat permanent toegankelijke naslagwerk staat: “Vrouwen in de vruchtbare leeftijd dienen alleen colchicine te gebruiken, indien adequate anticonceptieve maatregelen zijn getroffen.”
Misschien is hier een taak weggelegd voor de “corresponding author” om de registratie tekst van colchicine aan te passen? Jan van der Meulen, internist, Lievensbergziekenhuis
Literatuur:
1. Kusadasi N, van der Meulen J. Ingeonden: Turkse kinderen met recidiverende buikpijn en koorts: familiaire mediterrane koorts. Ned Tijdschr Geneeskd. 2003;147:1530.
Colchicine en zwangerschap
Zoals iedere arts zo langzamerhand wel mag weten is het Farmacotherapeutisch Kompas een goede bron is voor algemene geneesmiddelgegevens, maar uitermate ongeschikt is voor gegevens over interacties, contra-indicaties en gebruik bij zwangerschap en borstvoeding. In het Kompas wordt meestal vrijwel letterlijk de registratietekst overgenomen, die in het algemeen aan de voorzichtige kant is om claims te vermijden en op grond van verplichtingen van registratie-autoriteiten.
Registratieteksten aanpassen is een tijdrovende en kostbare aangelegenheid die fabrikanten, zeker als het middel uit patent is, meestal vermijden.
Uiteraard zou hier verandering in moeten komen, maar beter is als artsen en apothekers het Kompas als bron niet klakkeloos gebruiken, maar liever specifiekere bronnen raadplegen.
Corine Colijn, apotheker