Samenvatting
Ten tijde van de Watersnoodramp in Zeeland in 1953 bestond het begrip ‘posttraumatische stressstoornis’ (PTSS) nog niet. Uit onderzoeken na recentere natuurrampen komen risicofactoren voor het ontwikkelen van PTSS naar voren. Deze risicofactoren werden als leidraad gebruikt in dit onderzoek naar de omstandigheden van de Watersnoodramp. Risicofactoren, zoals een lage socio-economische status, pre-existentie van psychiatrische klachten en gebrekkige begeleiding van de overheid waren zeker aanwezig. Ook werden mensen soms langdurig geëvacueerd en werden ze daarbij abrupt uit hun sociale netwerk getrokken. Bij ‘oral history’-projecten komen veel herbelevingen en nachtmerries naar voren. Het is waarschijnlijk dat er mensen zijn die na de Watersnoodramp een ziektebeeld hebben ontwikkeld dat we nu PTSS zouden noemen.
Watersnoodramp was niet alleen Zeeuws drama
Als Zeeuw las ik met bovengemiddelde interesse dit artikel. Inderdaad werd er zelden over de persoonlijke gevolgen van "de ramp" gesproken. Weliswaar was het eiland Walcheren, waar ik opgroeide, in 1953 relatief gespaard gebleven, maar ook over de inundatie van het eiland in 1944 door de geallieerden, werd met geen woord gesproken. Eén aanvulling heb ik op het artikel: ook in Zuid-Holland en Noord-Brabant zijn ontzettend veel mensen verdronken, respectievelijk 677 en 247. Het uitsluitend refereren naar de Ramp als een Zeeuws drama ligt bijvoorbeeld op het zwaar getroffen Goeree-Overflakkee nog steeds gevoelig.
Robert Jan Quist, anesthesioloog-pijnbestrijder, Franciscus Rotterdam
reactie auteur
Geachte collega Quist,
Het is zeker zo dat de Watersnoodramp ook in Zuid-Holland en Noordwest Brabant veel slachtoffers heeft gemaakt. Het is geenszins mijn bedoeling geweest dat te bagatelliseren. Echter mijn onderzoek heeft zich vooral toegespitst op Schouwen Duiveland en Tholen, waar zeer ernstige verwoestingen waren. De mate waarin de infrastructuur daar weggevaagd was, de vele dodelijke slachtoffers en overlevenden die vaak geëvacuueerd werden, waren een paralel met de onderzoeken die ik heb bestudeerd met betrekking tot PTSS na een natuurramp.
Marjan Meekma-van der Horst, huisarts
Alphen a/d Riijn