Samenvatting
Achtergrond
Neonatale methemoglobinemie is een zeldzaam maar gevaarlijk ziektebeeld dat, indien niet tijdig herkend, kan leiden tot irreversibele schade en mortaliteit. Methemoglobinemie kent hereditaire en verworven oorzaken.
Casus
Twee pasgeborenen kregen enkele uren postpartum onbegrepen, ernstige cyanose. Op grond van de diagnostiek is maternale perineuminfiltratie met prilocaïne durante partu de meest waarschijnlijke oorzaak. Prilocaïne lijkt in vergelijking met andere lokale anesthetica het hoogste risico op neonatale methemoglobinemie te geven. Na intraveneuze behandeling met methyleenblauw trad er zowel klinisch als biochemisch vlot herstel op.
Conclusie
Ondanks de zeldzaamheid van medicamenteus geïnduceerde neonatale methemoglobinemie, moeten zorgverleners deze diagnose meenemen in hun differentiaaldiagnose. Met name verloskundigen, obstetrici en kinderartsen dienen zich bewust te zijn van het feit dat transmissie van anesthetica – in het bijzonder prilocaïne – dit ziektebeeld bij de neonaat kan geven. Bij voorkeur wordt bij zwangeren een ander lokaal anesthesticum gebruikt, zoals lidocaïne.
Informatie op Lareb website wordt aangepast
In de publicatie van Wieland wordt gewezen op de risico’s van neonatale methemoglobinemie na gebruik van prilocaïne tijdens de bevalling. Wij onderschrijven het belang dat zorgverleners ervan op de hoogte zijn dat maternale prilocaïnetoediening tijdens de bevalling dit ziektebeeld kan induceren. Neonatale methemoglobinemie is een bekende, zij het zeldzame bijwerking van prilocaïne, en is helaas nog niet algemeen bekend. In het artikel wordt de informatie in onze kennisbank samengevat als: “Bijwerkingencentrum Lareb beschouwt prilocaïne als veilig in de zwangerschap.” Prilocaïne stond inderdaad op onze website in de categorie meest veilig. Dat wil niet zeggen dat er helemaal geen risico’s bekend zijn. Er stond namelijk in de begeleidende tekst ook dat er meldingen zijn van methemoglobinemie bij gebruik van hoge dosering prilocaïne tijdens de bevalling. Maar dat was inderdaad niet prominent genoeg. Op basis van deze, voor ons zeer waardevolle, opmerking uit de praktijk hebben wij dan ook besloten de betreffende informatie op de website aan te passen.
Heeft u vragen of opmerkingen over teksten onze Kennisbank op de Lareb website, neem dan contact met ons. Dan kunnen we het toelichten of, zoals in dit geval, een aanpassing doen. Wij zijn bereikbaar per email kenniscentrum@MoedersvanMorgen.nl of telefonisch 073-6469702.
Anneke Passier, Benedikte Cuppers.
Moeders van Morgen, onderdeel van Bijwerkingencentrum Lareb