Delete onrustzaaiers

Lara Harmans voegt een journalistieke analyse (D6687) toe aan ons eerdere materiaal (D2654, D325, D545) over de verplichting om uitslagen van onder meer beeldvorming snel te delen met patiënten. Mijn patiënten raken er meestal van in de war, hoewel ik bij aanvraag uitleg dat scans geen diagnose stellen: ‘Ik kan ook niet voorspellen hoe uw computer werkt als ik hem openschroef en een foto van het moederbord maak.’

Toch is het een no-brainer dat patiënt en familie doodongerust worden van woorden als ‘globale corticale atrofie, mediaaltemporaalkwabatrofie (graad 2) en confluerende wittestofschade’. In Scrabble werken ze perfect door de hoge woordwaarde. In het epd zijn het onrustzaaiers. De radioloog heeft waarschijnlijk geen seconde nagedacht over de bijwerkingen van deze woorden als de patiënt ze inslikt; hij schrijft ze alleen zijn collega’s voor. Harmans vertelt wat de radiologievereniging eraan doet. Hun disclaimer kon ik in ons epd echter nog niet terugvinden...

Ook andere specialismen geeft dit te denken. Je patiënt zou een klinische notitie dat ‘Westnijlvirusserologie negatief uitvalt’ waarschijnlijk lezen als alarmerend nieuws. Zeker als ze googelend via Marieta Braks te weten komen dat dit potentieel dodelijke virus door opwarming en droogte sinds 2020 inderdaad in Nederland voorkomt (D6278).

‘Voor een patiënt klinkt een klinische notitie al snel alarmerend’

De onrust die medische woorden zaaien, correleert vast goed met hun woordwaarde. Politici hebben daarin hun lesje geleerd en laten teksten opschonen door communicatiemedewerkers. Zo bevat het coalititieakkoord vrijwel alleen simpele, rustgevende woorden. Schijn bedriegt hier. Bart Berden c.s. ontmaskeren de voor artsen onruststokende woorden (D6746). Het probleem ligt hier dieper. Het wegwerken van achterstanden onder kwetsbare mensen wordt gestapeld op terugdringen van kosten, zonder een hoe-dan-wel. En lukt het niet, dan hup iedereen in loondienst. Deze gouden woordenberg van Rutte IV is volgens Berden c.s. geschreven met een slagroomspuit, waar ze als arts/bedrijfskundige, medisch socioloog en econoom geen chocola van kunnen maken. Onrustzaaiers graad 2.

Nee, dan huisarts Toon Tellegen, schoolvoorbeeld wat betreft het schenken van menselijke maar klare taal. Zonder gouden gezondheidsbergen maar met realistische grenzen aan de zorg. Zijn Dokter Deter voegt glashelder daad bij het woord als hij het welletjes vindt: ‘Iedereen beter maken is te veel’, zegt hij en trekt de deur achter zich dicht.