Geen pijnvermindering door infiltratieanesthesie bij laparoscopische cholecystectomie

In dit artikel suggereerd collega van der Velde dat er met gebruik van pre-incisie infiltratie geen verschil zou zijn in postoperatieve pijn, additionele pijnmedicatie, opnameduur of tijd tot werkhervatting. Bovendien concludeert zij dat de discussie tussen anesthesist en chirurg over infiltratie met locale anesthetica bij laparascopische cholecystectomie beslecht zou zijn en dat een overbodige operatieve behandeling zou kunnen worden geschrapt. Zij trekt deze conclusies op basis van de resultaten uit het artikel van Hilvering et al.1 uit het British Journal of Surgery van maart 2011. Wij vragen ons af of deze conclusie zo stellig getrokken kan worden op basis van deze ene studie. Wij zijn het met collega van der Velde eens dat het in deze studie gaat om kleine aantallen. Opvallend daarbij is dat een recent review over dit onderwerp niet wordt besproken.

In een systematic review van 26 artikelen van Coughlin et al.2, uit de Surgical Endoscopy van mei 2010, werd onderzocht of preventieve locale anesthesie superieur zou zijn aan postoperatieve analgesie infiltratie óf placebo. In dit artikel ligt de nadruk op de vergelijking tussen pre- of postoperatieve infiltratie. Echter ook de preoperatieve infiltratie versus placebo is systematisch bekeken in 10 studies met in totaal 726 patiënten. Coughlin et al. concludeert hierbij dat locale anesthesie bij laparoscopie wel degelijk significant postoperatieve pijn reduceert.

Wij zijn het met Coughlin et al. eens dat, hoewel het een significant effect is, de pijnreductie bescheiden is. Tevens bestaat er een hoge mate van hetrogeniteit tussen de geïncludeerde studies is. Toch lijkt het er vooralsnog op dat de discussie tussen anesthesist en chirurg over infiltratie met locale anesthetica bij laparoscopische ingrepen nog níet beslecht is. Een grote landelijke, gerandomiseerde, studie zou ons klinisch handelen moeten gaan bepalen.

Youri van Berkel (co-assistent) en Dr. Pieternel Steures (gynaecoloog i.o.)

Afd. gynaecologie, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Amsterdam

1. Hilvering B, Draaisma WA, van der Bilt JD et al. Randomized cilnical trail of combined preincisional infiltration and intraperiotoneal instillation of levobupivacaine for postoperative pain after laparoscopic cholecystectomy. Br J Surg. 2011;98:784-9.
2. Coughlin SM, Karanicolas PJ, Emmerton-Coughlin HM et al. Better late than never? Impact of local analgesia timing on postoperative pain in laparoscopic surgery: a systemativ review and metaanalysis. Surg Endosc. 2010 Dec; 24(12): 3167-76.