Dit leerartikel is herzien. De herziene versie (D8060) is gecontroleerd op actualiteit en juistheid. Bij de herziene versie is een nieuwe nascholingstoets beschikbaar.
Op de hoogte blijven van nieuwe leerartikelen, compleet met geaccrediteerde toetsvragen en luisterversie?
⚡Schrijf je gratis in op een e-mail alert door het dossier Leerartikelen te volgen.⚡
Slaapproblemen komen frequent voor en zijn vaak goed te behandelen. Het is van belang om de juiste diagnose te stellen en op de hoogte te zijn van de behandelopties. Een deel van de slaapstoornissen kan goed in de eerste lijn behandeld worden, voor een ander deel is verwijzing naar een slaapcentrum nodig. In dit leerartikel besteden we aandacht aan de mogelijkheden om slaapstoornissen in de eerste lijn te diagnosticeren en te behandelen en benoemen we de indicaties voor verwijzing naar een slaapcentrum.
Etiologie
Slaap is een basale functie van het menselijk lichaam waar we niet zonder kunnen. Slaapaandoeningen hebben een grote impact op de kwaliteit van leven. We weten niet precies waarom we slapen en waarom de variatie in slaapbehoefte groot is. Bovendien is het lastig om te bepalen wanneer slaap abnormaal is. Dit bemoeilijkt het vaststellen en behandelen van slaapproblemen.
Er is sprake van een slaapstoornis wanneer de slaapproblemen…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Slaapproblemen bij vrouwen in de overgang
Hoe kan het dat bij dit uitgebreide leerartikel over slapen geen enkele aandacht is besteed aan slaapproblemen bij vrouwen in de overgang?
Dit is een veelvoorkomend probleem wat een specifieke behandeling vergt.
Een gemiste kans bij een verder prima " artikel voor onderwijs en opleiding".
Waltje Jager, gynaecoloog SJG Weert
reactie auteurs
Geachte collega,
Dank voor uw toevoeging aan ons artikel om aandacht te vragen voor slaapproblemen bij vrouwen in de overgang. Dit is zeker een veelvoorkomend probleem. Om het onderwerp goed recht te doen zou wellicht een aparte publicatie geschreven door een gynaecoloog en somnoloog op zijn plaats zijn.
namens de auteurs,
Laurien Teunissen, neuroloog, St Antonius Ziekenhuis Nieuwegein
Vraag de partner!
In de beslisboom van figuur 1 mis ik een belangrijke comorbiditeit: "periodic limb movement disorder” (PLMD) dat bij ongeveer 4% van de bevolking voorkomt. PLMD moet niet verward worden - ik vermoed dat de auteurs dit wel hebben gedaan - met het restlesslegssyndroom (1).
Een belangrijk verschil, vandaar ook het advies de partner te raadplegen. Het restlesslegssyndroom treedt op terwijl de persoon nog wakker is en PLMD tijdens de slaap. Een andere verschil, wat uit de naamgeving al naar voren komt: PLMD kan ook de armen betreffen.
Ooit had ik een echtpaar op mijn spreekuur van wie de man klaagde over chronische vermoeidheid. Aan het einde van het consult, het bekende deurknop fenomeen, zegt zijn vrouw tegen hem “Je hebt nog niet verteld dat je me slaat.” De diagnose PLMD werd vervolgens bevestigd, de behandeling gestart en de vermoeidheid verdween.
Referentie
1. Lesage S, Hening WA. The restless legs syndrome and periodic limb movement disorder: a review of management. Semin Neurol. 2004;24:249-59. doi: 10.1055/s-2004-835066. PMID: 15449218.
Jan van der Meulen, basisarts, Huisartsenpraktijk De Jagerweg, Dordrecht
reactie auteurs
Geachte collega,
Dank voor uw waardevolle reactie. U heeft helemaal gelijk dat PLMD toegevoegd had kunnen worden aan tabel 2. PLMD kan zowel gerelateerd zijn aan restless legs klachten overdag als een geisoleerde klacht zijn. Ook uw opmerking over het belang van de heteroanamnese bij slaapproblemen is helemaal terecht, waarbij het nog waardevoller is als er een thuisvideo van het specifieke gedrag gemaakt kan worden.
namens de auteurs,
Laurien Teunissen, neuroloog, St Antonius Ziekenhuis Nieuwegein