Dames en Heren,
Huid-op-huidcontact en borstvoeding direct na de bevalling wordt sterk gepropageerd als een van de factoren die borstvoeding en moeder-kindbinding bevordert.1 Bij huid-op-huidcontact wordt de pasgeborene direct na de geboorte in buikligging op de blote borst van de moeder gelegd en toegedekt zolang moeder en kind op de verloskamer verblijven. Hierbij wordt tegelijkertijd de borstvoeding geïnitieerd. Er zouden geen nadelige effecten zijn van huid-op-huidcontact.1 Met onderstaande 2 ziektegeschiedenissen willen we echter aandacht vragen voor potentieel ernstige gevaren van huid-op-huidcontact voor de pasgeborene.
Patiënt A is een jongen die spontaan vaginaal werd geboren na een zwangerschap van 39 1/7 weken bij een primigravida. De zwangerschap was gecompliceerd door diabetes gravidarum waarvoor moeder een dieet volgde. Moeder had een BMI van 35,2 kg/m2. Ze had gedurende de bevalling pijnstilling gekregen met epidurale anesthesie. Bij de geboorte had patiënt een losse navelstrengomstrengeling. De Apgar-score was 8 en…
Huid-op-huidcontact en borstvoeding na de geboorte
Een pakkende titel op de omslag en een geweldige klinische les waaruit blijkt dat geboren zijn een levensgevaarlijke situatie is. De trend was jaren geleden al gezet door NRC Handelsblad die kopte met "Zwangerschap is een Ziekte". En wie zijn nu de boosdoeners? De borsten en buik van de moeder!
Het moet niet gekker worden, kinderartsen van het Canisius!
Als ik uw kader Leerpunten er even bijneem...waar is de bejegening gebleven, die de pasgeborene ondervonden heeft?
Binnen de Infant Mental Health is er "no such thing as a baby" (Winnicot 1947). Integendeel, het gedijen van de pasgeborene vindt plaats in de communicatie met de ouder, die daar dan wel sensitief voor moet zijn. Is de mama, eigenares van de borsten, het contact aangegaan? Heeft zij iemand bij zich gehad die dit eerste contact kon faciliteren of ook met haar kon meekijken? Hoe was de reactie van de baby? Heeft ook maar iemand het gezien?
Het beroemde alleen laten van moeder en kind is geen goede service als zij niet tot een zekere wederzijdsheid zijn gekomen.
Voor u, die in spoed werd opgeroepen toen de baby eenmaal patient was geworden, is kennis van de kwaliteit van de prille emotionele band, de eerste hechting, van cruciaal belang. Je zou in elk overleg met andere betrokken disciplines dit onderwerp hoog op de prioriteitenlijst willen hebben. Nu bevallingen steeds klinischer worden, handelingen steeds technischer en jonge moeders van dieper weg hun sensitiviteit voor hun pasgeborenen ophalen, ligt hier een schone taak voor elke professional rond de geboorte.
Huid-op-huidcontact, wat is de les?
Ook ik vroeg mij na lezing van deze Les af wat de boodschap nu eigenlijk was. Al sinds lang en overal kunnen pasgeborenen onverwachts afknappen, al is dat gelukkig zeer zeldzaam. Dat een baby gesmoord wordt tussen de borsten van de moeder, dat is nauwelijks voorstelbaar. Bij rugligging verplaatsen de borsten zich immers verder van elkaar, een mooi plekje voor de pasgeborene creërend. Als - de suggestie van de auteurs - het kind dan aan de monitor moet, dan betekent dat dat alle pasgeborenen aan de monitor moeten, waar ze zich ook bevinden. Maar hoe lang dan in godsnaam?