Dames en Heren,
Een pneumothorax is een bekende complicatie bij invasieve chirurgische procedures en behoeft vaak invasieve behandeling met drainage. Bij laparoscopische procedures kan ook een capnothorax optreden. Dit is een zeldzame complicatie waarbij koolstofdioxide (CO2) in plaats van lucht in de thoraxholte terecht is gekomen. Capnothorax vergt een andere behandeling dan pneumothorax. In deze klinische les beschrijven wij een patiënt met een bilaterale capnothorax na een diagnostische laparoscopie.
Patiënt A, een 84-jarige vrouw met chronische bronchitis, werd gediagnosticeerd met een cardiacarcinoom. Zij kreeg elders neoadjuvante chemotherapie en kwam naar ons ziekenhuis voor een totale maagresectie. Zij was 1,64 m lang, woog 64 kg en had, vanwege de chronische bronchitis, een anesthesierisico klasse II volgens de American Society of Anesthesiologists (ASA).
Op de dag van de operatie brachten wij eerst een thoracale epidurale katheter zonder problemen in. Hierna werd patiënte onder algehele anesthesie gebracht, geïntubeerd en beademd met…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Een pneumothorax na laparoscopie
Een pneumothorax na laparoscopische chirurgie, zoals beschreven in het bovenstaande artikel, kan ontstaan door de aanwezigheid van porieen met een diameter van enkele millimeters in het (meestal tendineuze deel van het) diafragma. Deze porieen zijn ook beschreven bij patienten met catameniale pneumothorax. Ze vormen mogelijk ook de verklaring van het ontstaan van pleuravocht bij aandoeningen die gepaard gaan met ascites (1). De auteurs suggereren dat transport van intraperitoneaal gas naar de pleuraholte via de hiatus oesophageus of hiatus aorticus verloopt. Dit is echter niet zo waarschijnlijk, omdat het gas dan immers in het mediastinum en niet in de pleuraholte terecht zou komen.
JW Oosterhuis, chirurg, MCH/Bronovo
Referentie
1. Kirschner PA. Porous diaphragm syndrome. Chest Surg Clin of NA; 1998: 449-72
Capnothorax na laparoscopie (auteurs)
Geachte collega Oosterhuis,
Bedankt voor uw reactie en aanvulling. In ons artikel beschrijven wij enkele mogelijk routes waarmee koolstofdioxide vanuit de peritoneale holte de thorax kan bereiken. Er is een rechtstreekse potentiële route naar de pleuraholte, zoals ook u beschrijft, maar daarnaast zijn er enkele indirecte routes via het mediastinum mogelijk. Om vanuit het mediastinum naar de pleuraholte te komen is er echter een opening in de mediastinale pleura nodig. Dit is mogelijk indien door drukopbouw in het mediastinum, bij continue toevoer van koolstofdioxide vanuit het capnoperitoneum, een gaatje of scheurtje in de mediastinale pleura ontstaat. 1,2
Referenties:
1. Gabbot DA. Carbon dioxide pneumothorax occurring during laparoscopic cholecystectomy. Anaesthesia. 1992 Jul;47(7):587-8.
2. Chui PT. Subcutaneous emphysema, pneumomediastinum and pneumothorax complicating laparoscopic vagotomy. Report of two cases. Anaesthesia. 1993 Nov;48(11):978-81.