Rectificatie
Het NIVEL liet ons het volgende weten:
‘Tot onze spijt moeten wij u melden dat wij zeer recent een fout ontdekt hebben in de gegevens waarop de figuren van het wekelijkse NIVEL surveillance bulletin zijn gebaseerd. [...] In de figuren waarin een indeling in vier leeftijdsgroepen is weergegeven zijn de gepresenteerde cijfers voor pneumonie voor de leeftijdsgroep van 65 jaar en ouder in werkelijkheid hoger dan gepresenteerd. De leeftijdspecifieke cijfers voor influenza-achtig ziektebeeld waren wel correct.’
Een rectificatie en verbeterde figuren kunt u HIER vinden, de strekking van onderstaande artikel blijft overeind.
Deze maand bestellen circa 9000 huisartsen griepvaccins bij de Stichting Nationaal Programma Grieppreventie (SNPG). In oktober en november enten zij daarmee circa 3,5 miljoen Nederlanders in, gezonde 60-plussers en patiënten met risicoaandoeningen zoals COPD, hart-vaatziekten en diabetes mellitus. Het advies van de SNPG is elk jaar hetzelfde: ‘Bestel ongeveer zoveel vaccins als vorig jaar tenzij u veel overhield.’ Met een druk op de knop kiezen praktijkondersteuners het aantal vaccins en de gewenste afleverdatum. In september gaan de standaarduitnodigingen met een voorlichtingsfolder vrijwel automatisch de deur uit en te zijner tijd komt een busje de vaccins afleveren. Middagje prikken, uitnodigingsbrieven scannen en aan het eind van het jaar declareren. In 2014 kreeg de huisarts 10,46 euro per prik en dat is 1,43 euro meer dan voor een consult van 10 min. Het is allemaal routine, zoals zoveel in de zorg. De totale campagne kost elk jaar 57 miljoen euro.
Helemaal geruisloos…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Influenzavaccinatie niet bewezen
Men mag toch altijd eens komen uitleggen waarom een griepvaccinatie RCT bij de leeftijdsgroep 60 (of 55) tot 65 niet ethisch zou zijn. De internationale praktijk is divers en toont veel onzekerheid (feitelijk is Nederland een van de weinige landen die mensen op deze leeftijd vaccineert).
Daarentegen suggereren verklaringen dat griepvaccinatie een daling van de totale sterfte met een kwart tot de helft veroorzaakt, terwijl de totale sterfte toegewezen aan griep zelden boven de 4% uit komt, dat het hier toch een soort wonderolie moet betreffen: goed tegen griep, heupbreuken en alcoholisme.
Dit is een goed verhaal, maar de cijfers blijven meer welsprekend: een hoog aantal vaccinaties met goedaardige maar frequente bijwerkingen zijn nodig om een klinisch goedaardig verlopende griep te voorkomen. Over preventie van morbiditeit en mortaliteit bij kwetsbare bejaarden is geen bewijs. Ik zou durven zeggen: dat wordt ook niet gezocht, want het zou een lucratieve praktijk hinderen.
Luc Bonneux
Eigen keuze bij griepvaccinatie
Waarom niet?
Een prachtig genuanceerd overzichtsartikel, waarvoor complimenten op zijn plaats zijn. In het discours ontbreekt mijns inziens één relevant argument: waarom zou je afzien van vaccineren? Alleen het financiële argument wordt genoemd, en mij zijn ook geen andere bekend. Bij de afwezigheid van medische tegenargumenten en de waarschijnlijkheid van individuele (kortere ziekteduur of ziektelast) of collectieve (kudde-immuniteit) gezondheidswinst lijkt mij de keuze duidelijk voor de zorgverlener: blijven aanbieden en de uiteindelijke keuze aan de patient zelf laten.
Niels Rossen, huisarts
Waarom geen vaccinatie? (auteur)
De keus is weliswaar aan de patiënt, maar dan moet de informatie ook wel goed in maat en getal uitgedrukt zijn. De huidige informatie op thuisarts.nl en in de RIVM-folder ontbeert elk cijfermatig inzicht. Dat maakt het voor patiËnten naar mijn idee lastig om een goede afweging te maken (zie ook de aanbevelingen in het artikel).
Daarnaast speelt natuurlijk ook nog het argument dat we in de zorg niet 'u vraagt wij draaien' zouden moeten propageren als er twijfels zijn over effectiviteit. Weliswaar schaadt het medisch niet, maar voor 57 miljoen euro jaarlijks kun je ook andere nuttige dingen in de collectieve sector doen.
Joost Zaat
Vermindert vaccinatie morbiditeit door influenza?
Mooi artikel, maar ik blijf zitten met de vraag of vaccinatie de kans om ziek te worden verkleint. Je zegt: "Influenzavaccinatie kan besmetting voorkomen." Is "besmetting" alleen serologie of ook symptomen? Verder zeg je "In de discussie draait het meer om andere, onderliggende vragen: hoe zit het met sterftecijfers en met de daadwerkelijke morbiditeit". Is "morbiditeit" identiek met ziekenhuisopname, zoals elders in het stuk gesuggereerd? Wat doet vaccinatie op de kans op een goedaardige griep? Een patient kan daar weken beroerd van zijn. Als een griepprik de kans daarop substantieel verkleint zullen veel patienten daarvoor kiezen zelfs als sterfte en ziekenhuisopnames niet significant afnemen.
Martijn Katan, em.hoogleraar voedingsleer