Dames en Heren,
De huidige ziekenhuiszorg is sterk ziektegericht en kenmerkt zich steeds meer door superspecialisaties en technologische innovaties. Ook is er een trend naar concentratie van de medisch specialistische zorg in zogenaamde kernziekenhuizen. Dit lijkt haaks te staan op de behoefte aan integratie van zorg en het afwegen van interventies bij kwetsbare oudere patiënten die meerdere problemen tegelijk hebben. Om ook hen goede zorg te bieden zijn nieuwe kwaliteitsverbeteringen urgent nodig.
Om de kwetsbare oudere patiënt te laten profiteren van medische innovaties en passende, kwalitatief goede zorg te bieden staat het expliciet bepalen van de doelstellingen van deze patiënt en zijn of haar kwetsbaarheid voorop.1 Het aantal kwetsbare ouderen zal naar verwachting toenemen van de huidige 600.000 tot 1 miljoen in 2030 (bron: Sociaal en Cultureel Planbureau, www.scp.nl). Jongere patiënten en vitale ouderen hebben meestal een enkelvoudig probleem. Daarentegen vindt bij kwetsbare ouderen een complexe interactie plaats…
aanbodgestuurde zorg niet in belang patient
Een belangrijk artikel: niet alleen vanwege de beschreven methodiek maar vooral wegens de onderliggende motivering. Goede geneeskunde stelt altijd individuele belangen en doelen van patiënten voorop. Hier wordt gesignaleerd dat in de gangbare ziekenhuiszorg voor de oudere kwetsbare patiënt minstens drie mechanismen daarvan afleiden: ziektegerichte zorg, technologie en aanbodsturing van zorg.
Ziektegerichte zorg is doeltreffend bij enkelvoudige ziekte, die meestal bij jonge patiënten wordt gevonden. Kwetsbare ouderen hebben te maken met multipele, vaak interacterende ziekten. Rigoureuze implementatie van protocollen leidt wel tot een stapeling van belastend onderzoek, interventies en collaterale schade, maar niet tot klinische verbetering.
Technologie is sexy en "toys voor de boys".Het rendement is vaak onbewezen maar druk vanuit de industrie en de concurrentie tussen dokters om het meest innovatieve imago zorgen toch voor meer en meer techniek.
Aanbodsturing zorgt ervoor dat belangen van aanbieders, en niet die van patiënten bepalend worden voor aard en omvang van de zorg.
Het voorop stellen van belangen en doelen van de patiënt voorkomt dit alles; en vooral bij kwetsbare ouderen. Die zullen, als zij goed worden geïnformeerd over lasten, risico's en kansen van medische interventies daar vaker van afzien. Daarom is de nadruk op de doelstellingen in de GIDZ-interventie verfrissend en potentieel van grote betekenis voor de omgang met de groter wordende groep kwetsbare ouderen in onze ziekenhuizen. Ook zal het de kosten van de (curatieve ) zorg doen dalen. Dit verdient navolging.
Simon Groen, klinisch geriater, Kennemergasthuis