Dames en Heren,
Acute huidloslating bij een pasgeborene is een ingrijpend ziektebeeld en is 1 van de weinige echte spoedgevallen in de dermatologie. Vaak is het klinisch beeld leidend en kan het aanvullend onderzoek beperkt blijven. In deze klinische les presenteren wij een neonaat met acute huidloslating op basis van ‘staphylococcal scalded skin syndrome’ (SSSS).
Patiënt A, een 6 dagen oude jongen, werd opgenomen op de kinderafdeling wegens slappe blaren en ontvelde huid. Hij was thuis geboren na een ongecompliceerde zwangerschap bij een amenorroeduur van 38 6/7 weken. De huidafwijkingen waren volgens moeder op de dag van opname begonnen met het ontstaan van 1 slappe blaar onder de navel, waarna ontvelling was opgetreden. De ontvelling breidde binnen enkele uren uit over de gehele buik en naar de liezen.
Bij lichamelijk onderzoek zagen wij een neonaat met pijn, zonder koorts en in een goede voedingstoestand. Patiënt had een tachycardie van…
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
Acute huidloslating bij neonaat
Met interesse hebben wij het artikel de collega's Aalfs en Jonkman gelezen over de acute huidloslating bij de pasgeborene. In dit artikel wordt een baby besproken met een staphylocooccal scalded skin syndrome (SSSS) en gedetailleerd uitgewerkt. In nog niet gerapporteerde metingen uit 2011 en 2012 van het NSCK (Nederlands Signalerings Centrum Kindergeneeskunde, zie ook http://www.nvk.nl/Onderzoek/NSCK.aspx ) komt deze huidaandoening, per jaar, bij minimaal 40 kinderen onder de 5 jaar voor. Graag willen wij de aandacht vestigen op een aantal aspecten in de therapie die niet werden genoemd. Ten eerste wordt de baby antibiotisch behandeld met een smal spectrum antibioticum. Dit is juist maar bij zieke neonaten wordt doorgaans breed gestart en na bekend worden van (bloed)kweken versmald. De huidloslating kan zeer grote oppervlakten beslaan,(1) een adequaat vochtbeleid is dan niet alleen nodig om de toxines te klaren maar ook om de patiënt adequaat gehydreerd te houden. Een minimale diurese van 1ml/kg/uur is dan een voorwaarde. Daarnaast worden er in het artikel geen opties voor een adequate huidbehandeling besproken. In ons artikel over SSSS worden 7 casu besproken waarvan er zes zijn behandeld met bedekking door Omiderm®. Maar er zijn ook andere case reports die gebruik maken van suprathel®. Deze wondbedekkers dragen zeer bij tot pijnstilling en bevorderen het genezingsproces(2). Graag zouden wij zien dat deze brief gepubliceerd wordt als extra aanvulling voor het overzichtelijke artikel van de beide collega's. Dr. MGA Baartmans, Kinderarts Maasstadziekenhuis Rotterdam. Drs.R Rodrigues Pereira, Kinderarts, NSCK, Leiden. Prof. Dr. AP Oranje, Kinderdermatoloog, ErasmusMC Sophiakinderziekenhuis Rotterdam Referentie Baartmans MG, Maas MH, Dokter J. Neonate with staphylococcal scalded skin syndrome. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed. 2006 Jan;91(1):F25. 2 Baartmans MG, Dokter J, den Hollander JC, Kroon AA, Oranje AP. Use of skin substitute dressings in the treatment of staphylococcal scalded skin syndrome in neonates and young infants.Neonatology. 2011;100(1):9-13. Vriendelijke groet .
Acute huidloslating bij neonaat (reactie auteurs)
Graag willen wij reageren op bovenstaande correspondentie.
Strikt genomen is een smal spectrum antibioticum gericht tegen Staphylococcus aureus voldoende om ‘staphylococccal scalded skin syndrome’ (SSSS) te behandelen, ook in de neonatale fase. In de pediatrische praktijk is het inderdaad zo dat vaak wordt gestart met een breedspectrum antibioticum tot de kweekuitslagen bekend worden. De diagnose SSSS wordt door de dermatoloog echter op grond van het klinische beeld en eventueel de histopathologie met zekerheid gesteld, waaruit de indicatie voortvloeit voor een smal spectrum antibioticum. In onze casus werd door de kinderarts ook gekozen voor een aanvullende bredere dekking dan alleen met flucloxacilline, namelijk door toevoeging van gentamycine. Deze toevoeging werd weggelaten wegens beperkte redactionele ruimte en omdat het educatief verwarrend is.
Ruime vochtsuppletie is inderdaad niet alleen van belang om toxines te klaren, maar ook voor optimale hydratie bij de vochtverliezen door loslating van grote huidoppervlakten.
De wondbedekker waar onze voorkeur naar uit gaat bij de behandeling van SSSS is Mepilex transfer®. Hiermee werd het patiëntje uit de casus ook behandeld. Mepilex transfer® wordt op de eerste dag aangebracht en blijft vervolgens ongeveer 5 dagen zitten. Pijnreductie werd bereikt. Tussentijdse inspectie is wel mogelijk door het verband licht op te tillen. Bij het afhalen van het verband na 5 dagen is de huid nagenoeg hersteld en hoeft niet meer verbonden te worden. Het voordeel van Mepilex transfer® is dat deze zowel in de droge fase als in de natte fase een beetje aan de huid hecht. Ook is Mepilex transfer® goed plooibaar en gemakkelijk aan te brengen bij een klein kind. Voor optimaal verbinden is vastzetten door middel van buisverband (bijvoorbeeld Tubifast®) of zwachtel wel aan te raden. Het nadeel van Omiderm® is dat het in de droge fase niet aan de huid hecht zoals Mepilex transfer®. Suprathel® zou qua eigenschappen inderdaad toepasbaar zijn voor SSSS; wij hebben zelf geen ervaring met het product. Pijnreductie wordt overigens vrijwel met iedere vorm van wondbedekking bereikt. Over de kosten van laatst genoemde producten hebben wij helaas geen informatie kunnen vinden. Vanwege goede ervaring, toepasbaarheid verdraagbaarheid en beschikbaarheid in de meeste ziekenhuizen gaat onze voorkeur uit naar Mepilex transfer® bij gegeneraliseerde huiderosies, maar in wondverbandland leiden er meerdere wegen naar Rome.
Drs. A.S. Aalfs, AIOS en prof. dr. M.F. Jonkman, dermatoloog, Universitair Medisch Centrum Groningen