Samenvatting
Achtergrond
Bariatrische chirurgie is in het algemeen de enige effectieve behandeling voor morbide obesitas. Bariatrische chirurgie gaat vaak gepaard met vitamine- en mineraaltekorten, die onder meer tot neurologische symptomen kunnen leiden. Wij beschrijven een patiënt met een ernstige vitamine B1-deficiëntie.
Casus
Een 49-jarige man bezocht de spoedeisende hulp met acuut ontstane verwardheid, krachtsverlies in armen en benen en visusstoornissen na een periode van dysfagie en herhaald braken. Patiënt had 4 maanden tevoren een bariatrische ‘gastric sleeve’-resectie ondergaan vanwege morbide obesitas. Uit het laboratoriumonderzoek bleek dat hij een vitamine B1-deficiëntie had, waarop de diagnose ‘beriberi en wernicke-encefalopathie’ werd gesteld. Ondanks normalisering van de vitamine B1-concentratie na intraveneuze suppletie was er nauwelijks herstel van de kracht en ontwikkelde patiënt toch het syndroom van Korsakov.
Conclusie
Voor deze deficiëntie is er geen andere behandeling dan vitamine B1-suppletie. Om ernstige complicaties na een bariatrische operatie te voorkomen is het van belang om vitaminetekorten tijdig te herkennen en pro-actief te suppleren.
Artikelinformatie
Citeer dit artikel als
'Multivitamine' is geen gedefinieerd begrip
Het is goed dat Goselink et al wijzen op het risico op voedingsdeficiënties na maagverkleining. Ter preventie bevelen zij onder andere aan ‘multivitamine 1 tablet 1 dd’; dit in navolging van de Richtlijn Morbide Obesitas van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde. ‘Multivitamine’ is echter geen gedefinieerd begrip; een fabrikant kan onder die benaming van alles verkopen. Commercieel verkrijgbare multivitamines bevatten vaak te veel van sommige vitamines en mineralen, en te weinig van andere. Het zou goed zijn als Goselink et al en de opstellers van de Richtlijn de nietszeggende term ‘multivitamine’ vervangen door een concrete lijst van vitamines en mineralen, plus de gewenste hoeveelheden van elk. Als er in Nederland geen commercieel multivitamine met de gewenste samenstelling te koop is kan het magistraal bereid worden. Wellicht brengt dat een fabrikant op een idee en komt er dan alsnog een commercieel multivitamine met de juiste samenstelling op de markt.
Martijn Katan. emeritus hoogleraar voedingsleer
'Multivitamine' is geen gedefinieerd begrip
Martijn Katan wijst er terecht op dat multivitamine een niets zeggende term is die, tenzij precies gedefinieerd in geneeskundige verhandelingen beter vermeden kan worden. Wie nog van de generatie is die leerde dat woorden precisie instrumenten zijn, die dezelfde zorg en eerbied verdienen die iedere goede vakman aan zijn werktuigen besteedt wordt getroffen door het hoge "asubegrijpwatikbedoelgehalte" in het 'sneller bij kennis' discours. De patient werd met antibiotica behandeld is er ook zo een. Bob van Zanen, Emeritus hoogleraar bacteriologie en epidemiologie
Nog meer ongedefinieerde begrippen
Hoe zit het dan met de aanbeveling 'eet meer groente en fruit'?
Jaap Seidell, hoogleraar voeding en gezondheid
Multivitamine: Ongedefinieerd begrip (antwoord auteurs)
Wij zijn het eens met de ingediende reacties, ‘multivitamine’ is een onduidelijke term welke verwarring schept. De precieze hoeveelheden van vitaminen en mineralen zullen variëren al naar gelang de fabrikant van het supplement. Het is echter wel de vraag of elke persoon dezelfde hoeveelheid nodig heeft, aangezien de opname kan wisselen. Vooral voor vitamine B6 en zink zullen te hoge doseringen ook tot problemen kunnen leiden. Herhaalde bloedbepalingen zullen noodzakelijk blijven om tekorten of overdoseringen te detecteren. Het lijkt ons dat de vakgroep bariatrische chirurgie, inclusief diëtisten, een voorzet zou kunnen geven in een concrete lijst van welke vitaminen en supplementen en in welke doseringen standaard nodig zijn.
Rianne Goselink