artikel
Mensen met ernstige covid-19 hadden een 1,6-1,9 keer hoger risico op het krijgen van een diep veneuze trombose of longembolie dan personen met een ernstige influenza. Dat blijkt uit een retrospectieve studie op basis van Amerikaanse verzekeringsgegevens van 93.906 door deze virussen veroorzaakte ziekenhuisopnames (JAMA. 2022;328:637-51).
Op basis van klinische observaties ontstond tijdens de eerste fase van de covid-19-pandemie al snel het idee dat het virus geassocieerd kon zijn met een verhoogd risico op trombose. Inmiddels is duidelijk dat het virus endotheelcellen kan infecteren en op die manier inflammatie kan aanwakkeren en de stolling kan ontregelen. Toch was onduidelijk of het virus hierin ook wat betreft de absolute risico’s daadwerkelijk verschilde van andere virale verwekkers.
Met behulp van verzekeringsgegevens maakt een Amerikaanse onderzoeksgroep nu aannemelijk dat de kans op het binnen 90 dagen krijgen van een klinisch significante veneuze trombose wel degelijk minstens 1,6 keer hoger ligt bij mensen die met covid-19 in het ziekenhuis belanden dan bij opnames in verband met influenza. Voor het risico op arteriële occlusies vonden ze geen significant verschil.
Het verhoogde risico op een longembolie of een diep veneuze trombose zagen ze zowel bij opnames in de tijd dat vaccins op de markt waren als daarvoor. Het percentage patiënten dat een aderafsluiting kreeg was voor de eerste vaccins 9,5% en daarna 10,9%, versus 5,3% voor mensen met een opname door influenza tijdens het griepseizoen 2018-2019.
Aardig is dat dit onderzoek de resultaten spiegelt van een publicatie in JAMA Ophthalmology van afgelopen april (2022;140:523-7), waarin een vergelijkbare studie onder 432.515 verzekerden liet zien dat covid-19 geassocieerd was met een verhoogd risico op retinale veneuze occlusies, terwijl dit ook in het netvlies niet voor arteriële occlusies gold. Dit suggereert dat het verhoogde tromboserisico dus niet alleen voor grote venen geldt, maar mogelijk ook voor de kleinste adertjes in de rest van het lichaam.
trombose bij COVID-19 en influenza infecties
Met belangstelling las ik het nieuwbericht over trombose bij COVID-19 en influenza infecties.van Lucas Maillette de Buy Wenniger.
Wij publiceerden in 2020 een vergelijkbare studie, waarin we tot dezelfde conclusies kwamen. (Stals MAM et al. RPTH 2020; DOI: 10.1002/rth2.12496). Van belang is op te merken dat de waarnemingen van ons en die van de auteurs in de JAMA tijdens de eerste golven van COVID-19 zijn gedaan. Het voorkomen van veneuze trombotische complicaties is met de komst van de omicron varianten en de toegenomen vaccinatiegraad en doorgemaakte COVID-19 infecties sterk gedaald. Ten slotte moet de waarneming van veneuze occlusies in het oog op waarde worden geschat. Deze oogocclusies zijn lang niet altijd terug te voeren op trombotische occlusies, waardoor de vergelijking met de veneuze tromboembolie in de longarteriënen terughoudendheid verdient.
Stals MAM et al. RPTH 2020; DOI: 10.1002/rth2.12496