Is eindplaatoedeem van wervellichamen een oorzaak van lage-rugpijn?

Als bij een steeds vaker voorkomende signaalverandering op MRI (nieuw in de jaren 80) als een eigenstandig ‘clinical feature” wordt vermoed, dan begint de mist in biomedisch denken zich pas goed te verdichten. Kip en ei, oorzaak en gevolg worden door elkaar gehaald. De auteurs bespreken dit fenomeen wat zich voordoet bij individuen “met rugpijn”, nu volksziekte no.1.  Het is bevreemdend dat vanuit de Nederlandse epidemiologische kijk op dit containerbegrip het tot een nieuw, kennelijk op “idiopathie”” berustend beeld is gekomen, de “aspecifieke lage rugklachten”, zelfs met een eigen richtlijn, in dit artikel onbenoemd blijft. Lage rugpijn is een leefstijlafhankelijke omstandigheid, waar we in de klassieke orthopedie wel raad mee wisten. Met bijna 40 jaar ‘ervaring’ met de wervelkolom heb ik het aan infecties hangen van de Modic signs bijna gênant gevonden. Net als de komst van discusprothesen, die geen vering toelieten, de basis karakteristiek van een gezonde discus. Nooit werden door Modic de gewone röntgenfoto’s erbij gehaald, die steevast het beeld van “sclerose” laten zien, waar op MRI over “oedeem” wordt gesproken. Bij de knie spreken de radiologen bij deze signaalveranderingen graag van ”bonebruising” zonder daarbij de varus-of valgusdeformiteit als aanjagende omstandigheid te benoemen. Niemand kent kennelijk de biomechanische ongunstige omstandigheden waar de tussenwervelschijven bij het niet bereiken van een natuurlijke S-curve aan onderhevig zijn. Toen de orthopeed en radioloog Holger Werfel(!)Scheuermann precies 100 jaar geleden in Denemarken de naar hem benoemde bevindingen op de röntgenfoto beschreef, was hij orthopeed genoeg, om erop te wijzen, dat hij dit beeld vooral bij boerenzonen zag. In een veeteeltland betekende dat in die tijd, dat jonge jongens, meer dan meisjes door het diep gebogen melken en moeten dragen van jukken met melkemmers bij familiair bepaalde groeisystematiek wel eens behoorlijk krom konden worden. In die tijd was de orthopedische kennis nog volledig op het Duitstalige kennisdomein over het krachtenspel wat zich in het groeiende skelet ontwikkeld, gericht. De “Scheuermann”en zeker type II, bekend als de aanjager van lage rugproblemen met haar platyspondylie en dunne zeer onregelmatig en ongunstig opgebouwde tussenwervelschijven is de meest voorkomende, maar ook de minst onderzochte deformiteit en wordt in de Angelsaksische radiologie ook zelden benoemd.  

In de litteratuur rond Modic ontbreekt goed klinisch orthopedisch en neurologisch onderzoek (inclusief houding en test op korte en pijnlijke neuromusculaire structuren). Bij het Generation R-onderzoek van het Erasmus UMC is bij 550 9-jarigen kinderen al in 73% een ‘bulging disc’ op minimaal een lumbaal niveau aangetoond op MRI! Dat gaat heel wat Modicsigns opleveren, als zij in de volwassenheid hun zittende leefstijl voortzetten of met hun zeer ongunstige biomechanische opbouw zwaardere fysieke prestaties moeten leveren als militair, topsporter of zwangere.

De komst van de TV en de bank in het kinderleven en later het digitale speelgoed, waarbij (verkeerd) zitten de norm is, gaat de medische wereld nog heel wat discussie rond onzekere eindjes opleveren.