In de discussie tussen Van de Poll, algemeen directeur van het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF), en Renckens, als vertegenwoordiger van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, en Van Dam (1999:1542-3), lijkt het mij van tweeën één: óf men gebruikt wetenschappelijke methoden voor kankerresearch en -therapie, óf men verlaat dat principe met het risico tot kwakzalverij te vervallen. Het lijkt erop dat het KWF de wetenschap zo al niet heeft afgezworen, dan toch bereid is gebleken de brede weg van de alternatieve geneeswijzen voor kanker te betreden. Het KWF neemt namelijk niet duidelijk stelling en blijkt open te staan voor middelen en technieken die de toets van het criterium ‘wetenschap’ niet kunnen doorstaan en waarvan nimmer is aangetoond dat ze een bijdrage leveren aan genezing of verlenging van de levensduur van patiënten met kanker. ‘Het KWF is van mening dat de patiënt met kanker recht heeft op heldere informatie over alle veelgebruikte methoden en dat dit niet noodzakelijkerwijze afhankelijk hoeft te zijn van wetenschappelijke onderbouwing daarvan’ aldus Van de Poll.
Als wetenschappelijke onderbouwing voor het KWF geen dwingende eis (meer) is, aan welke criteria van heldere informatie moet die onderbouwing dan wel voldoen en wat is ‘helder’ in dit verband? In de geneeskunde kan, zonder wetenschappelijke onderbouwing, informatie niet helder en zeker niet consistent zijn. Ook al is de wetenschap door de eeuwen heen geëvolueerd, het criterium van wat wel en geen onderbouwing in wetenschappelijke zin is, ligt vast. In het onlangs verschenen cahier van de Amerikaanse National Academies of Sciences over ‘Science and creationism’ wordt wetenschappelijke onderbouwing als volgt omschreven: ‘In science, explanations are limited to those based on observations and experiments that can be substantiated by other scientists’ [In de wetenschap gelden alleen verklaringen die gebaseerd zijn op observaties en experimenten die kunnen worden bevestigd door andere wetenschappers].1 Aangezien deze eis voor geen enkele dieettherapie van kanker geldt, wordt bij het geven van ‘heldere’ informatie hierover de patiënt misleid en steunt het KWF kwakzalverij. Tegen het toegeven aan magische modeverschijnselen bij de behandeling van levensbedreigende ziekten kan niet genoeg worden gewaarschuwd.
F.L. Meijler
Literatuur
Science and creationism. A view from the National Academy of Sciences. Washington, D.C.: National Academy Press; 1999.
Het Koningin Wilhelmina Fonds en de Houtsmuller-therapie bij kanker
Amsterdam, juli 1999,
In de discussie tussen Van de Poll, algemeen directeur van het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF), en Renckens, als vertegenwoordiger van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, en Van Dam (1999:1542-3), lijkt het mij van tweeën één: óf men gebruikt wetenschappelijke methoden voor kankerresearch en -therapie, óf men verlaat dat principe met het risico tot kwakzalverij te vervallen. Het lijkt erop dat het KWF de wetenschap zo al niet heeft afgezworen, dan toch bereid is gebleken de brede weg van de alternatieve geneeswijzen voor kanker te betreden. Het KWF neemt namelijk niet duidelijk stelling en blijkt open te staan voor middelen en technieken die de toets van het criterium ‘wetenschap’ niet kunnen doorstaan en waarvan nimmer is aangetoond dat ze een bijdrage leveren aan genezing of verlenging van de levensduur van patiënten met kanker. ‘Het KWF is van mening dat de patiënt met kanker recht heeft op heldere informatie over alle veelgebruikte methoden en dat dit niet noodzakelijkerwijze afhankelijk hoeft te zijn van wetenschappelijke onderbouwing daarvan’ aldus Van de Poll.
Als wetenschappelijke onderbouwing voor het KWF geen dwingende eis (meer) is, aan welke criteria van heldere informatie moet die onderbouwing dan wel voldoen en wat is ‘helder’ in dit verband? In de geneeskunde kan, zonder wetenschappelijke onderbouwing, informatie niet helder en zeker niet consistent zijn. Ook al is de wetenschap door de eeuwen heen geëvolueerd, het criterium van wat wel en geen onderbouwing in wetenschappelijke zin is, ligt vast. In het onlangs verschenen cahier van de Amerikaanse National Academies of Sciences over ‘Science and creationism’ wordt wetenschappelijke onderbouwing als volgt omschreven: ‘In science, explanations are limited to those based on observations and experiments that can be substantiated by other scientists’ [In de wetenschap gelden alleen verklaringen die gebaseerd zijn op observaties en experimenten die kunnen worden bevestigd door andere wetenschappers].1 Aangezien deze eis voor geen enkele dieettherapie van kanker geldt, wordt bij het geven van ‘heldere’ informatie hierover de patiënt misleid en steunt het KWF kwakzalverij. Tegen het toegeven aan magische modeverschijnselen bij de behandeling van levensbedreigende ziekten kan niet genoeg worden gewaarschuwd.
Science and creationism. A view from the National Academy of Sciences. Washington, D.C.: National Academy Press; 1999.