Van Zoelen et al. signaleren een sterke toename van het aantal bij het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gemelde intoxicaties door deptropine bij kleine kinderen gedurende de afgelopen jaren (). Zij brengen deze toename in verband met het sterk toegenomen aantal prescripties (door huisartsen) sinds 1994.
De toename van het aantal recepten voor deptropine is ook bij apothekers niet onopgemerkt gebleven. Er zijn twee oorzaken mogelijk. Ten eerste noemt de standaard ‘Astma bij kinderen’ van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) deptropine als eerste stap in de behandeling van astma bij zuigelingen.1 Ten tweede wordt sinds 1 januari 1994 promethazinesiroop niet meer door AWBZ of ziekenfonds vergoed, hetgeen mogelijk het voorschrijven van deptropinedrank bij hoestklachten in de hand heeft gewerkt.
Het is interessant de prescriptiecijfers over de laatste jaren van deptropine te vergelijken met die van het bij hoest altijd veel voorgeschreven promethazine. De cijfers van promethazine vertonen volgens informatie van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie; KNMP) over dezelfde periode een daling van 65%. Dit kan het gevolg zijn van het vermijden van promethazine bij kinderen jonger dan 1 jaar in verband met de mogelijke relatie met wiegedood, maar het lijkt er meer op dat het vergoedingsprobleem een rol speelt.
Deptropinedrank (Formularium der Nederlandse Apothekers; FNA) wordt in Nederlandse apotheken zelf bereid. De specialité Brontine was destijds alleen als tabletten en injectie verkrijgbaar. Deze beide vormen zijn al jaren geleden teruggetrokken door de fabrikant. Als in de apotheek bereid preparaat kan deptropinedrank in principe in elke gewenste hoeveelheid worden afgeleverd; in de praktijk is dit een fles van 50, 100 of 200 ml, meestal voorzien van een klapdop, waarop een afmeetspuitje kan worden bevestigd (Dose-pac-dop) om nauwkeurig te kunnen doseren. De klapdop zelf is niet eenvoudig te openen, maar kan wel als geheel van de fles worden gedraaid. Dit systeem laat zich moeilijk combineren met de gebruikelijke kinderveilige flesdop. Misschien is een groter probleem dat een ‘hoestdrankje’ door ouders niet als potentieel gevaarlijk wordt beschouwd, waardoor dezen het met de dosering niet altijd even nauw nemen.2 Dit zou kunnen verklaren waarom het aantal intoxicaties met deptropine is toegenomen. (Het beste middel om misbruik en oneigenlijk gebruik tegen te gaan zou misschien nog de rode sticker met het woord ‘vergif’ zijn, maar dit lijkt een wat erg drastische maatregel.)
De geneesmiddelinformatiefolder (GIF) van deptropinedrank vermeldt de psychische bijwerkingen en waarschuwt voor beïnvloeding van het reactie- en concentratievermogen. De GIF zal worden aangevuld met een waarschuwing tegen overdosering. Tevens zal de KNMP bij de apothekers aandringen deptropinedrank uitsluitend te leveren met kinderveilige sluiting of Dose-pac en ineens te leveren volumen te beperken.
S.M. Dreijer-van der Glas
Literatuur
Dirksen WJ, Geyer RMM, Haan M de, Kolnaar BGM, Merkx JAM, Romeijnders ACM, et al. NHG-standaard Astma bij kinderen. Huisarts Wet 1992;35:355-62.
Hendricks G. Rijvaardigheid van spinnen. Natuur en Techniek 1995;61:466.
Verontrustende toename van intoxicaties door deptropine
Den Haag, februari 1996,
Van Zoelen et al. signaleren een sterke toename van het aantal bij het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) gemelde intoxicaties door deptropine bij kleine kinderen gedurende de afgelopen jaren (). Zij brengen deze toename in verband met het sterk toegenomen aantal prescripties (door huisartsen) sinds 1994.
De toename van het aantal recepten voor deptropine is ook bij apothekers niet onopgemerkt gebleven. Er zijn twee oorzaken mogelijk. Ten eerste noemt de standaard ‘Astma bij kinderen’ van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) deptropine als eerste stap in de behandeling van astma bij zuigelingen.1 Ten tweede wordt sinds 1 januari 1994 promethazinesiroop niet meer door AWBZ of ziekenfonds vergoed, hetgeen mogelijk het voorschrijven van deptropinedrank bij hoestklachten in de hand heeft gewerkt.
Het is interessant de prescriptiecijfers over de laatste jaren van deptropine te vergelijken met die van het bij hoest altijd veel voorgeschreven promethazine. De cijfers van promethazine vertonen volgens informatie van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie; KNMP) over dezelfde periode een daling van 65%. Dit kan het gevolg zijn van het vermijden van promethazine bij kinderen jonger dan 1 jaar in verband met de mogelijke relatie met wiegedood, maar het lijkt er meer op dat het vergoedingsprobleem een rol speelt.
Deptropinedrank (Formularium der Nederlandse Apothekers; FNA) wordt in Nederlandse apotheken zelf bereid. De specialité Brontine was destijds alleen als tabletten en injectie verkrijgbaar. Deze beide vormen zijn al jaren geleden teruggetrokken door de fabrikant. Als in de apotheek bereid preparaat kan deptropinedrank in principe in elke gewenste hoeveelheid worden afgeleverd; in de praktijk is dit een fles van 50, 100 of 200 ml, meestal voorzien van een klapdop, waarop een afmeetspuitje kan worden bevestigd (Dose-pac-dop) om nauwkeurig te kunnen doseren. De klapdop zelf is niet eenvoudig te openen, maar kan wel als geheel van de fles worden gedraaid. Dit systeem laat zich moeilijk combineren met de gebruikelijke kinderveilige flesdop. Misschien is een groter probleem dat een ‘hoestdrankje’ door ouders niet als potentieel gevaarlijk wordt beschouwd, waardoor dezen het met de dosering niet altijd even nauw nemen.2 Dit zou kunnen verklaren waarom het aantal intoxicaties met deptropine is toegenomen. (Het beste middel om misbruik en oneigenlijk gebruik tegen te gaan zou misschien nog de rode sticker met het woord ‘vergif’ zijn, maar dit lijkt een wat erg drastische maatregel.)
De geneesmiddelinformatiefolder (GIF) van deptropinedrank vermeldt de psychische bijwerkingen en waarschuwt voor beïnvloeding van het reactie- en concentratievermogen. De GIF zal worden aangevuld met een waarschuwing tegen overdosering. Tevens zal de KNMP bij de apothekers aandringen deptropinedrank uitsluitend te leveren met kinderveilige sluiting of Dose-pac en ineens te leveren volumen te beperken.
Dirksen WJ, Geyer RMM, Haan M de, Kolnaar BGM, Merkx JAM, Romeijnders ACM, et al. NHG-standaard Astma bij kinderen. Huisarts Wet 1992;35:355-62.
Hendricks G. Rijvaardigheid van spinnen. Natuur en Techniek 1995;61:466.