Kroes et al. proberen met hun brief aan de redactie de discussie rond het vrij verstrekken van aciclovir alsnog op gang te brengen (). Hun betoog kan worden ondersteund door een vergelijkbare ontwikkeling bij het varicella-zostervirus, net als het herpes-simplexvirus een lid van de α-herpesviridaefamilie. Reactivering van het varicella-zostervirus kan leiden tot herpes zoster,1 maar ook andere verschijningsvormen zijn beschreven.2 Patiënten die immuungecompromitteerd zijn of lijden aan kanker hebben een toegenomen kans op reactivering. Verhoudingsgewijs komen bij hen meer de ernstige, klinische varianten voor. Juist in deze groep komt resistentie tegen aciclovir voor. Vaak is bij deze patiënten antivirale therapie preventief toegepast.3-5 Het is denkbaar dat resistentievorming heeft plaatsgevonden door een niet-effectief gebruik van aciclovir. Helaas blijkt aciclovir vaak niet juist te worden gebruikt. Meestal wordt het middel in een te lage dosering voorgeschreven, terwijl bekend is dat hogere concentraties in het bloed effectiever zijn.6 In een onderzoek van Tyring werd gekeken naar de behandeling van herpes zoster met aciclovir bij 197 patiënten. Slechts bij 33 patiënten (17%) werd de aanbevolen dosering toegepast. In 56% van de gevallen werd een te lage dosering gegeven of werd de behandeling lokaal toegepast.7
Aciclovir is een relatief veilig middel waar al heel wat ervaring mee is opgedaan, onder andere bij de behandeling van varicella zoster. Naar mijn mening dient men het zorgvuldig en in voldoende dosering te gebruiken. Het vrij verstrekken van aciclovir is dan ook zeer kwalijk.
H.M. Schippers
Literatuur
Straus SE, Reinhold W, Smith HA, Ruyechan WT, Henderson DK, Blaese RM, et al. Endonuclease analysis of viral DNA from varicella and subsequent zoster infections in the same patient. N Engl J Med 1984;311:1362-4.
Elliott KJ. Other neurological complications of herpes zoster and their management. Ann Neurol 1994;35 Suppl:S57-61.
Linnemann jr CC, Biron KK, Hoppenjans WG, Solinger AM. Emergence of acyclovir-resistant varicella zoster virus in an AIDS patient on prolonged acyclovir therapy. AIDS 1990;4:577-9.
Boivin G, Edelman CK, Pedneault L, Talarico CL, Biron KK, Balfour jr HH. Phenotypic and genotypic characterization of acyclovirresistant varicella-zoster viruses isolated from persons with AIDS. J Infect Dis 1994;170:68-75.
Snoeck R, Gerard M, Sadzot-Delvaux C, Andrei G, Balzarini J, Reymen D, et al. Meningoradiculoneuritis due to acyclovir-resistant varicella zoster virus in an acquired immune deficiency syndrome patient. J Med Virol 1994;42:338-47.
Gerson AA. Zoster in the immunosuppressed patients. In: Watson CPN, editor. Pain research and clinical management. Vol 8. Herpes zoster and postherpetic neuralgia. Amsterdam: Elsevier Science, 1993:73-86.
Tyring SK. (Mis)treatment of acute herpes zoster [letter]. Arch Intern Med 1994;154:2109.
Aciclovir vrij verkrijgbaar
Groningen, juli 1996,
Kroes et al. proberen met hun brief aan de redactie de discussie rond het vrij verstrekken van aciclovir alsnog op gang te brengen (). Hun betoog kan worden ondersteund door een vergelijkbare ontwikkeling bij het varicella-zostervirus, net als het herpes-simplexvirus een lid van de α-herpesviridaefamilie. Reactivering van het varicella-zostervirus kan leiden tot herpes zoster,1 maar ook andere verschijningsvormen zijn beschreven.2 Patiënten die immuungecompromitteerd zijn of lijden aan kanker hebben een toegenomen kans op reactivering. Verhoudingsgewijs komen bij hen meer de ernstige, klinische varianten voor. Juist in deze groep komt resistentie tegen aciclovir voor. Vaak is bij deze patiënten antivirale therapie preventief toegepast.3-5 Het is denkbaar dat resistentievorming heeft plaatsgevonden door een niet-effectief gebruik van aciclovir. Helaas blijkt aciclovir vaak niet juist te worden gebruikt. Meestal wordt het middel in een te lage dosering voorgeschreven, terwijl bekend is dat hogere concentraties in het bloed effectiever zijn.6 In een onderzoek van Tyring werd gekeken naar de behandeling van herpes zoster met aciclovir bij 197 patiënten. Slechts bij 33 patiënten (17%) werd de aanbevolen dosering toegepast. In 56% van de gevallen werd een te lage dosering gegeven of werd de behandeling lokaal toegepast.7
Aciclovir is een relatief veilig middel waar al heel wat ervaring mee is opgedaan, onder andere bij de behandeling van varicella zoster. Naar mijn mening dient men het zorgvuldig en in voldoende dosering te gebruiken. Het vrij verstrekken van aciclovir is dan ook zeer kwalijk.
Straus SE, Reinhold W, Smith HA, Ruyechan WT, Henderson DK, Blaese RM, et al. Endonuclease analysis of viral DNA from varicella and subsequent zoster infections in the same patient. N Engl J Med 1984;311:1362-4.
Elliott KJ. Other neurological complications of herpes zoster and their management. Ann Neurol 1994;35 Suppl:S57-61.
Linnemann jr CC, Biron KK, Hoppenjans WG, Solinger AM. Emergence of acyclovir-resistant varicella zoster virus in an AIDS patient on prolonged acyclovir therapy. AIDS 1990;4:577-9.
Boivin G, Edelman CK, Pedneault L, Talarico CL, Biron KK, Balfour jr HH. Phenotypic and genotypic characterization of acyclovirresistant varicella-zoster viruses isolated from persons with AIDS. J Infect Dis 1994;170:68-75.
Snoeck R, Gerard M, Sadzot-Delvaux C, Andrei G, Balzarini J, Reymen D, et al. Meningoradiculoneuritis due to acyclovir-resistant varicella zoster virus in an acquired immune deficiency syndrome patient. J Med Virol 1994;42:338-47.
Gerson AA. Zoster in the immunosuppressed patients. In: Watson CPN, editor. Pain research and clinical management. Vol 8. Herpes zoster and postherpetic neuralgia. Amsterdam: Elsevier Science, 1993:73-86.
Tyring SK. (Mis)treatment of acute herpes zoster [letter]. Arch Intern Med 1994;154:2109.