Uit de gewaardeerde repliek van dhr. Bonte, die de Redactie onverkort heeft overgenomen (), begrijpen wij dat de kloof tussen de medisch wetenschappelijke onderzoeker en de CBS-ambtenaar vooralsnog niet wordt overbrugd. Waar de onderzoeker verzucht dat er sprake is van een onwerkbare situatie, vertelt de ambtenaar dat alles voor het beste gaat in de beste der werelden. De onderzoeker vraagt dringend veranderingen, versoepeling en aanpassing aan de moderne epidemiologische werkelijkheid. In de visie van de ambtenaar houdt elke verandering, in de richting van versoepeling, het gevaar in zich van de ultieme catastrofe: het stokken van alle verdere informatiestromen door navelstrengtrombose. Dhr. Bonte beroept zich daarbij op de medicus die het doodsoorzakenformulier invult. Deze medische sleutelfiguur zou zijn of haar medewerking wel eens kunnen onthouden zo de gegevens door een soepeler regeling gemakkelijker toegankelijk worden. Zonder te kort te willen doen aan legitieme bezorgdheid voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, wijzen wij op de mogelijkheid van een genuanceerder standpunt. Het bevorderen van de volksgezondheid door goede en moderne informatiestromen is een minstens even grote verplichting als de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Bevordering van het ene hoeft niet noodzakelijk het spookbeeld van misbruik op te roepen. Of moet de mogelijkheid van misbruik ons zodanig in de ban houden dat ook het betere gebruik wordt bemoeilijkt?
De hoofdafdeling Gezondheidsstatistieken van het Centraal Bureau voor de Statistiek is klaarblijkelijk gehouden aan algemene beleidslijnen die het specifiek medische overstijgen. Doch ook niet-medische wetenschappelijke onderzoekers uit sociaal-wetenschappelijke onderzoeksrichtingen hebben onlangs, herhaald en krachtig, hun ongenoegen laten blijken over het CBS-beleid inzake ‘hun’ statistieken.1 Wij hopen dat onze bedenkingen en de repliek van dhr. Bonte, ondanks het ontbreken van een raakvlak op dit ogenblik, uiteindelijk toch zullen leiden tot een dialoog over het efficiënte gebruik van CBS-gegevens ten behoeve van modern klinisch en epidemiologisch onderzoek. Het bevorderen van de gezondheid van de Nederlander is ook een doelstelling van de wetgever, bijvoorbeeld bij het instellen van gezondheidsstatistieken. De geest van deze doelstelling, die nog dateert uit de vorige eeuw, is wellicht belangrijker dan de letter van de opdracht die zich hoort aan te passen aan de werkelijke behoeften en de stand van de medische wetenschap.
J.P. Vandenbroucke
Literatuur
Bie SE de, red. Wetenschap en statistiek. Amsterdam: Vereniging voor Onderzoeksinstituten, 1988.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek, broedplaats voor doodsoorzakenstatistiek
Leiden, december 1989,
Uit de gewaardeerde repliek van dhr. Bonte, die de Redactie onverkort heeft overgenomen (), begrijpen wij dat de kloof tussen de medisch wetenschappelijke onderzoeker en de CBS-ambtenaar vooralsnog niet wordt overbrugd. Waar de onderzoeker verzucht dat er sprake is van een onwerkbare situatie, vertelt de ambtenaar dat alles voor het beste gaat in de beste der werelden. De onderzoeker vraagt dringend veranderingen, versoepeling en aanpassing aan de moderne epidemiologische werkelijkheid. In de visie van de ambtenaar houdt elke verandering, in de richting van versoepeling, het gevaar in zich van de ultieme catastrofe: het stokken van alle verdere informatiestromen door navelstrengtrombose. Dhr. Bonte beroept zich daarbij op de medicus die het doodsoorzakenformulier invult. Deze medische sleutelfiguur zou zijn of haar medewerking wel eens kunnen onthouden zo de gegevens door een soepeler regeling gemakkelijker toegankelijk worden. Zonder te kort te willen doen aan legitieme bezorgdheid voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, wijzen wij op de mogelijkheid van een genuanceerder standpunt. Het bevorderen van de volksgezondheid door goede en moderne informatiestromen is een minstens even grote verplichting als de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Bevordering van het ene hoeft niet noodzakelijk het spookbeeld van misbruik op te roepen. Of moet de mogelijkheid van misbruik ons zodanig in de ban houden dat ook het betere gebruik wordt bemoeilijkt?
De hoofdafdeling Gezondheidsstatistieken van het Centraal Bureau voor de Statistiek is klaarblijkelijk gehouden aan algemene beleidslijnen die het specifiek medische overstijgen. Doch ook niet-medische wetenschappelijke onderzoekers uit sociaal-wetenschappelijke onderzoeksrichtingen hebben onlangs, herhaald en krachtig, hun ongenoegen laten blijken over het CBS-beleid inzake ‘hun’ statistieken.1 Wij hopen dat onze bedenkingen en de repliek van dhr. Bonte, ondanks het ontbreken van een raakvlak op dit ogenblik, uiteindelijk toch zullen leiden tot een dialoog over het efficiënte gebruik van CBS-gegevens ten behoeve van modern klinisch en epidemiologisch onderzoek. Het bevorderen van de gezondheid van de Nederlander is ook een doelstelling van de wetgever, bijvoorbeeld bij het instellen van gezondheidsstatistieken. De geest van deze doelstelling, die nog dateert uit de vorige eeuw, is wellicht belangrijker dan de letter van de opdracht die zich hoort aan te passen aan de werkelijke behoeften en de stand van de medische wetenschap.
Bie SE de, red. Wetenschap en statistiek. Amsterdam: Vereniging voor Onderzoeksinstituten, 1988.